Lets
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
| Lets | ||
|---|---|---|
| Inheimse name: | latviešu valoda | |
| Gekald in: | Letland Immigrantetaol in oonder aandere Groet-Brittannië, de VS, Canada, Brazilië en Duitsland | |
| Classificatie: | Indo-Europees Balto-Slavisch Baltisch Oos-Baltisch Lets | |
| Aantal sjpraekers: | 1,75-2 miljoen | |
| Cónservatiegraod: | neet bedreig | |
| Officieel taal: | in Letland | |
| ISO-639-code: | lv, lav | |
't Lets is de officieel taol vaan Letland en weurt door zoen 60% vaan de Letse bevolking gesproke; dat zien (bekans) alle etnische Lette. De euverege veerteg procent zien Rösse. De taol heet zoen twie miljoen sprekers, boevaan 1,3 miljoen in Letland, en is hendeg verwant aon 't Litouws, boemèt 't de groop vaan de Baltische taole vörmp. 't Estisch is neet aon 't Lets verwaant: die taol huurt tot de Finoegrische taole.
't Lets is 'n hiel flecterende taol, wie vaan de Balto-Slavische taole bekind: d'r zien twei geslachte en zeve naomvalle (nominatief, genitief, datief, accusatief, instrumentalis, locatief en vocatief).
De drie belaankriekste dialekgroepe zien 't Lieflands (Lībiskais dialekts) in 't weste, de dialekte die in 't midde vaan 't land weure gesproke (Vidus dialekts) en de Letgaalse dialekte (Augšzemnieku dialekts) in 't oeste. 't Letgaals weurt door sommege linguïste es 'n aparte taol besjouwd. 't Lieflands moot me euveriges neet verwarre mèt 't Liefs, 'n Finoegrische taol die gooddeils oetgestorve is. 'n Aander variant vaan 't Lets is 't eveneins bekans oetgestorve Nui-Koers, dat woort gesproke op de Koerse Sjoorwal in 't uterste weste vaan Litouwe en veurmaleg Oos-Pruses.
't Ajds bekinde Lets kump oet 'n vertaoling vaan relizjeuze gezange oet 1535. 't Aajdste Letse book is 'ne katholieke catechismus oet 1585. In de vreugmodernen tied höbbe Baltisch-Duitse geisteleke 'ne groete rol gespäöld bij de oontwikkeling vaan Letse literatuur. In deen tied zien 'nen hoop Duitse lienwäörd in 't Lets terechgekoume. Opvallende illeminte in 't Letse sjrif zien de haček (č, š en ž), ligkende striepkes bove lang kleenkers (ā, ē, ī en ū) en häökskes oonder sommege medekleenkers (die liekene op de cedille). Boetelandse naome weure gewoenelek fonetisch gespeld: "Džordžs Volkers Bušs" (George Walker Bush) of Viljams Šekspīrs (William Shakespeare).
Dit artikel is e sjtumpke. De kans Wikipedia helpe door 't aan te völle