Leim

(Doorverweze van Leem)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Oeverzwalberèster in 'ne leimwandj.
Gebroek van leim in 'ne wandj.

Leim is 'n gróndjsaort die veurnamelik besteitj oet silt (deilkes mit 'n korrelgruuedje tösse de 2 en 50-64 micromaeter). Inne vouksmóndj wuuertj mit leim döks matterjaal det fiender es zandj is gemèndj. Leim kan zowaal dore windj, door reveren en door ies waeren aafgezatte.

In Limbörg mèntj me mit 't waord "leim" ouch waal klei.

Leim in Nederlandj

bewirk

Inne Nederlandjsen óngergróndj kump leim op 'n aantaal plaatse väöl veur:

  • In groeate deiler van Zuud-Limbörg ligk 'n leimlaog ane oppervlaakdje die is aafgezatte dore windj (eolisch). Dees aafzèttinge waere lös geneump en zeen gevörmp gewaore tiejes hieël kaaj periode, doe de vegetatoe spaarzaam waas enne windj vrie speel haw.
  • In Naord-Braobantj kump mit naam inne Roerdaalslenk leim veur. Deze leim is wersjienlik ouch wie 'n laog lös gevörmp gewaore.
  • In Drente ligk keileim innen óndepen óngergróndj. Deze keileim bevatj ouch väöl zandj en zelfs grindj en is aafgezatte gewaoren óngere iesmassa's tiejes de op eine nao litsten iestied, 't Saalien.

Leim es boewmatterjaal

bewirk

Mit pure leim wuuertj ofwaal lös of silt gemèndj. Leim veur mit te boewen of te stuukke, kèntj väöl versjillige gradaties inne structuur ennen opboew. Zoeageneumdje vètte leim bevatj väöl klei, dewiel ermen of sjrale leim toet waal 60% aan zandj of silt bevatj. Leimstuuk is gesjik veur 't aafwirken en verpraegele van binnemoeren in woean- en wirkruumdje. 't Is neet brandjbaart en is kwa sterkdje vergeliekbaart mit kalkmortelstuuk. Biezunjer is de dampdoorlaotendjheid. 't Kan daodoor voch en wuurmdje regele. Leim blief keul inne zómmer en werm inne wintjer. Daonaeven is 't antistatisch en bèdj 't besjurming taenge straoling. Veur 't make van leime wenj wuuertj de vitselstektechniek toegepas.

Leim es gróndjstof veur aerswirk

bewirk
 
Italiaanse majolica oete renaissance.

Leim, meistes fluviatiel, wuuertj saere aadheid gebroek veur 't vervaerdige van aerswirk en mit naam majolica. Inne netuur kump leim veur in versjillige kluuere: roead en wit. Aerswirk det van leim gemaak is gewaore wuuertj geglazuurdj mit loead- of tinglazuur.

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Leim&oldid=365570"