Kesjteël Neubourg

Dit artikel is gesjreve in 't Gelaens. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Gulpesj, es te dit dialek sjpriks.

Kesjteël Neubourg is gelaege bie de Nederlands Limburgse plaatsj Gulpe, die allewiel deil oetmaak van de gemeinte Gulpe-Wittem.

Besjrieving van 't kesjteël

Bie 'n doorwaadbare plaatsj in de Gäöl aan de waeg van Mesjtreech nao Aoke woort in de vreug Middeleëuwe 'n motte geboewd. Dees motte waas de veurganger van 't kesjteël Neubourg dat nao 1288 woort geboewd. 't Hujige kesjteël is in aanlègk veërtieënde-eëuws, mèr is in de hujige vorm groatedeils zevetieënde- en achtieënde-eëuws. De taore sjtamt oet 1640, mèr woort geboewd mèt gebruukmaking van middeleëuws moerwerk. De tweë zievleugele en de achtervleugel zint achttieënde-eëuws. Bie de lètste verboewing door Oscar d'Ansembourg in 1850 óntsjtónd de frontvleugel, en woort de zoa óntsjtaone bènneplaatsj euerdek mèt 'n glaze kap wo-ónger 'ne groate aetzaal woort geboewd.

Gesjiedenis en beweuners

In 1301 verkoch 't kapittel van Aoke zien bezittinge groatedeils aan Arnold van Julémont, heër van Wittem en Nieuwenborgh. Tiedes de sjtried óm de erfopvolging in Limburg tösje Gelre en Brabant koos de femilie Van Julémont veur Gelre, met oetzunjering van Arnold, dae koos veur de hertog van Brabant. Dae kaom es euverwinnaar oet de bös en sjónk oet dankbaarheid de heërlikheid Epen aan Arnold. Daene ziene zoon Gerard verkoch in 1344 de heërlikheid en kesjteël Wittem en vestigde zich op Neubourg. Ziene naef Arnold van Sippenake erfde 't kesjteël. In 1355 woort 't kesjteël verkoch aan Tilman van Ophem.

Dae woort opgevolg door ziene naef Jan van Eppenart, en in 1398 kaom 't in hènj van ziene sjoanzoon Jan van Eynatten, van wae de femilie 't hoes drie eëuwe in bezit zou hauwe. In 1619 woort jónker Adolf van Eynatten eigenaer, en dae lag de basis veur t hujige hoes. Of hae de vleugele boewde is neet zeker, mèr hae boewde in jeder geval de taores, de veurbörch mèt hooktaores en de kesjteëlhaof.

In 1716 woort Neubourg verkoch aan de Aokese lakehanjelaer Jan Adam van Clermont en daene zien weduwe verkoch 't in 1732 aan Ferdinand Adolf, graaf van Plettenburg en Wittem. Dae leet 't hoes in 1734 grónjig verboewe dör J.C. Schlaun. In 1769 woort 't hoes waeges geldjgebrek verkoch aan Leonard Bernard, baron de Hayme de Houffalize, börgemeister van Luuk. Dae leet weer ein en anger verboewe. Via vererving kaom 't kesjteël in de loup van de neugetieënde eëuw in hènj van de femilie De Marchant d'Ansembourg.

Ónger de Tweëde Waereldaorlog woort 't hoes gebruuk es internaat door de paters Jezuïete, terwiel de eigenaere in de biegeboewe woonde. Taenge 't eindj van de aorlog woort 't gebruuk es hoofketeer van 't Amerikaanse leger. In 1952 woort 't in gebruuk genómme es hotel-resterant. Allewiel is 't complex eigedom van Dassen dae ouch de Abdij va Sinnich in bezit haet. 't Geboew sjteit groatedeils laeg. Sins 2004 vènje d'r aevel resteratiewirkzaamheje plaatsj.

Bron

Euvergezat oet Wikipedia NL.