Joik
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
D'r Joik is 'n traditioneel Saami-leed dat zich kenmaerkt dör d'r zangtechniek dae baovetoeënzang geneumd wert.
Edere joik is bedoeld um te reflectere uvver get, wat neet wilt zègke dat 't leed vertèlt uvver 'ne miensj, 'n plaatsj, 'n deer of 'n natuurversjiensel. D'r joik probeert de essentie van 't te bezinge oonderwaerp in e leed vörm te gaeve. De tekste zeunt kort of oontbraeëke gaans. Dit genre leed kènt hieël perzuuënlek of spiritueel zieë. Improvisatie is neet gebrukelek mae èèdere joiker interpreteert de dèk oeraow joiks op z'n èège meneer. Kort gezach: 'n joiker joikt neet uvver get, mae joikt get.
'ne Joik wert mètstens gemakt bie de gebaoërte van 'ne miensj en wert traditioneel accapella gezonge, soms begeleidt dör 'n trom. Huutsedaag wert 'n leed ooch dèk hersjraeve vör instrumaente. 't Toeënsysteem is mètstens pentatonisch mae de joikers zeunt vrie um aander toeënsaoërte te gebroeke.
Bekaande joikers
bewirk- Nils-Aslak Valkeapää
- Mari Boine
- Ulla Pirttijärvi oet Finlaand mèngt d'r traditionele Joik mèt jazz en rockelemaente.
- Simmi oet Finlaand vermèngt Joik mèt techno-elemaente.