Hoesdeer

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Katten en hónj behuuere toete gebroekelikste hoesdere.

'n Hoesdeer of heimdeer is e gedomesticeerdj deer det in of róndj 't hoes wóntj en laef, det dore miens wuuertj gevoordj en verzörg.

Me kan sumpelewaeg twieë versjillige gruup aan hoesderen óngersjeie:

• Landjboewhoesdere, die gedomesticeerdj woorte veur häör nut enne productie van geujer en deenste. Hie-ónger valle bieëster wie kuuj, sjäöp, geite, kuusj, aenj, hinne, gaozen en eventueel taam paerd.
• Gezelsjapsdere, wie hónj, hoeskatte, doeve, sierhinne, knien en hoescavia's. Oearsprunkelik woorte hoesdere veurnamelik gehaje veur 't nut, wie 'ne waakhóndj of 'n kat veur taenge de muus. Allewiel waere bieëster döks oetsloetendj es gezelsjapsdeer gehajen of veur wedstriedsport mit te bedrieve. 't Ieëste deer det dore miens gedomesticeerdj woort waas d'n hóndj. De kat is al saer 't Aad Egypte bekèndj es hoesdeer.

In Nederlandj woorten in 2009 róndje 2,1 miljoen hónj en 3,6 miljoen katte gehaje. In 't Belsj haw in 2006 48% vanne gezinnen 'n hoesdeer. In Wallonië höbbe gemiddeldj gezeen mieë gezinnen 'n hoesdeer es in Brössel en in Vlaondere.

De gebroekelikste hoesdere zeen: d'n hóndj, de kat, 't knien enne góldvis, mer ouch hamstere, muus, taam ratte, cavia's, frette, parkiete, knaries en väöl anger bieëster kónnen es hoesdeer waere gehaje. Saer oktoeaber 2009 is veur 't Belsj 'n positieflies worop alle zougdere staon die in det landj gehaje moge waeren es 'n hoesdeer.