Groeëte-Spaan

Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Bilzers, es te dit dialek sjpriks.

---

Groeëte-Spaan (Nederlands Grote-Spouwen) is e dörp en 'n deilgemeinte in de provincie Belsj Limbörg, stad Bilze, mèt op 1 jannewarie 2006 1.327 inwoeners en 'n oppervlaakde vaan 4,85 km².

Lammertskèrk in Groeëte-Spaan.

Historie

Groëte-Spaan vörmde oersprunkelek, same mèt Kleine-Spaan, de hierlekheid Spalden. Roond 1100 begós die hierlekheid deil oet te make vaan 't graofsjap Loeën. Vaanaof d'n daartienden iew tot aon 't ind vaan 't ancien régime vörmde Groeëte-Spaan en Gorslieëf same ei liengood, wat iers in han vaan de hiere vaan Gelenge, tenao vaan versjèllende aander femilies waor. Groeëte-Spaan had ein vaan de ajdste tribbenaole vaan de streek; me volgde hei de Luikse rechspraok en kós d'n doedsstraaf oetspreke.

In 1795 woort 't dörp tot gemeinte gemaak, boe ouch nog 't gehuch Klein-Memmerke bijhoort. Vaanaof 1970 waor Groeëte-Spaan deil vaan de nui gevörmde gemeinte Spaan, boe-aon ouch Kleine-Spaan en Rèkkeve woorte touwgeveug, meh neet Klein-Memmerke, wat nao Eldere góng. Bij de nui herindeiling vaan 1977 góng de jóng gemeinte weer op in Bilze.

Monuminte

Beziensweerdeg zien de classicistische Lammertskèrk oet 1772 mèt häör daartiendeniewse gotischen torie (foto), de Franse Winning en versjèllende boerehäöf oet de zeventienden en achtienden iew.