Euverlèk:Tóngere

Moet de titel nou Tóngere of Tóngërë zijn, het wordt door elkaar gebruikt. Servien 10 okt 2007 15:44 (CEST)

Tóngere sjteit in de Veldeke-sjpelling en Tóngërë in de sjpelling van 'n Tungers woordebook. De " op de ë geuf 'n toanloaze e aan.--Aelske 10 okt 2007 15:50 (CEST)

Vôlgëns André Stevens (Túngërsë Dïksjënêer) és hët éndërdôod Tóngërë- hè gëbreuk wôol dë fónétische spêlléng. Es dàt të éngëwïkkëld mèt àllë akséntë? Gïddó Jaspërs 10 okt 2007 16:42 (CEST)

Dat kump inderdaad hièl drök en ingewiekeld euver. De toanloaze e weurt, in de hie gebruukde Veldeke-sjpelling, zónder trema gesjpeld en ouch de gewoon a,i,u,o en e enz., die in 't Nederlands ongevaer 't zelfde klinke, höbbe gein accente. 't Zou fijn zin es se de diacritische teikes tot 'n minimum koes beperke, dat leus get mekkeliker ;)--Aelske 10 okt 2007 17:22 (CEST)

Dat kan, dan pas ich én de loup van de volgende deug de engediende teksten on ;) Gïddó Jaspërs 10 okt 2007 17:49 (CEST)

Nein, estebleef neet! 't Steit toch örges zwart op wit totste de spelling vaan 'ne lokalen dictionair maags gebruke ipv de Veldekespelling? De Tóngerere zien noe eine kier de hei gebruukde spèlling gewoen en volges miech is 't ech beter um die aon te hawwe. Dat is gebrukersvrunteleker nao de lui oet Tóngere touw. Este ze verpliechs de Veldekespèlling aon te hawwe daan sjrik dat aof, want ze mote daan wéér hun dialek liere spèlle. 't Mestreechs en Venloos weure ouch consequint nao de spelling vaan hun eige dictionaire gesjreve, en neet volges de nuiste riechliene vaan Veldeke. Iech moot neet traon dinke tot iech alle Mestreechse artikele nao de nui Veldekespelling um te zètte. En jeh, de Veldekespelling leus gemekeleker meh de kins 't ouch umdrejje: de Tóngerse spelling is teminste perceis.

Es dat örges sjteit, bin iech 't dao neet mèt eins en 't ies sjuus neet gebruuksvruntelik um fonetisch te sjpelle! Dat mèt die Tongerse lezersj zal waal mètvalle en die zölle bès waal zónder al die trema's kènne leze. Wat Mestreechs betref, dat wiek neet zoa hièl väöl aaf van de V-sjpelling. ('t Blief toch jaomer, die oetzónderinge). Ièrsjdaags kómme euveral plaatselike sjpellinge volges plaatselik woordebeuk op de proppe, want eder groater dörp-sjtad in Limburg haet al lang 'n woordebook. Dan zal de lezer vanzelf aaftejje. Iech ving, vanwege 't woordbeeld, dat v'r zoa väöl meugelik ein lijn moete houte. Ouch al ies de Veldekesjpelling in Belsj-Limburg neet officieel, de Veldeke-kring dao hantere de sjpelling waal. Dat zou 'n veurbeeld moete zin. Iech ving 't fantastisch dat Guido Jaspers ziech, enigszins, aan de sjpelling wilt conformere en dat zelf aanbeejt! --Aelske 10 okt 2007 18:38 (CEST)

Het klop wel dat ouk de túngenerre nie ech de spelléng van Stevens gebraike (dat es pas nuo het versjaine van de diksjenêer aktuweel gewuonne) Vrugger schreve ze mee en de trant van de Veldekespelléng.. in feite es do gein vaste oofspruok rond. Beste es van dit eigenlijk naw aut te kalle en het begin van het poste van artikelle omdat ve toch een bitsje bepole wai alles lotter geit gesjreve wiènne. :) Ich heub énteusse ouk kentak gehat met toerisme Tongere, het archief en het genootschap... dai wille ouk onveullenge dun. Het begint te loupe en dat es belangrik! Gïddó Jaspërs 10 okt 2007 18:56 (CEST)

Wie dats doe hiebove gesjreve höbs ies 't hièl good leesbaar veur ederein!--Aelske 10 okt 2007 19:37 (CEST)

Goeie tèst dus;) De spelléng van Stevens es ouk gebreuk en de diksjenêer omdat stevens ene wetenschapper wos en de fonetische spelling van Grootaers gebreukde. Eigenlik es de diksjenêer een naslagwerk. Vloms wient ouk nie fonetisch gesjreeve.Gïddó Jaspërs 10 okt 2007 20:09 (CEST)

A-k de heeltied zo spellen monnen, dan wa-k an 't einde van de dag doodmeui, zoveul accenten, mar inderdaod zo zonder accenten ku-j 't veul beter volgen. (Excuseer mien Limburgs ) Servien 10 okt 2007 21:04 (CEST)

Iech bin 't nog altied neet mèt uuch eins. Iech zègk 't nog mer ins: es v'r de lui oet Tóngere verpliechte op ze Veldekes te spelle hawwe v'r ze eweg. D'n Tungersen dictionair is oetgebreid, prestizjeus en deepgeworteld. Neet zoemer e beukske wat door de plaotseleke heimkundekrink is oetgegeve! Laote v'r aanders 'n conversietabèl in 't artikel Tungers (Tungërs) aonmake. Veer höbbe gein abonnemint op Veldeke en spellinge die börgerrech höbbe mote v'r neet de kop induie, dat is in strijd mèt 't NPOV. Veer zien dao neet um te zègke welke spelling beter is, huugstens veur 't beie vaan praktische oplossinge. Höb d'r trouwens oets al ins gemerk tot de spelling vaan 't Kèrkraojs ouch de Veldekeregele mèt veuj trejt? En die spelling weurt door Paul Weelen himself, de veurzitter vaan Veldeke, gebruuk! Dus es Veldeke zelf al plaotseleke, totaal aofwiekende spellinge touwliet, boeveur veer daan in Godsnaom neet? Штайнбах Maak alle wio's aof! 10 okt 2007 23:36 (CEST)

Wintgens haat ooch nog 'n sjpelling vör os Plat! Väör mich kan 't allemaol.--Mergelsberg 11 okt 2007 00:39 (CEST)

Nou begrièp ich d'r niks meer van. Wat is nou precies die reejling hie? Persoonlik begrièp ich niks van die tekens, wat wat betekent e-zo. Mien opa et 't mich zo gelaèrd. Mè betrekking tot Veldeke, det kin dujeliker. Bergman

Nog entige bedénkénge:

• do besteut op de doog van vendooch gein orgenisose wo een Teungerse spélleng oplèk
• (Jules Frère sjreef zjeker nie volgens de spelléng van Stevens ...) Ten aandere alles wo veur de publekose van de diksjenêer versjene es hantjierde dai spelléng nie
• Ich denk persoonlek dat ous dialecte genoeg versjil vertoone zonder dat ve ze nog eens motte aksentuère deur versjillende spellingsbeilder veur dezelfde klanke. Ich kan oech verzjèkere dat het schraiven volgens de fonetische spelling van Stevens een hele opgove es omdat djie regelmuotig wuò'd mot opzukke.
• Het gevoor besteit jus trén dat minse bang gon zin veur iet te sjraive omdat ze de spelleng te éngewikkeld vénne (of omdat ze de diksjenêer nie heubbe). Zou de krejativitait van het sjaive in dat geval nie onderdreuk wienne deur een sort spelléngspurisme?
• 9O% van de teungenere heubbe moeite veur het zo te sjraive en nie-Teungenere wo minder vertrouwd zin met de fonetische teikes van Steves gon moeite heubbe met het énterpretiere van de wuòd.
• Ve moogë zjèker ous ous kénder hai nie vergète, dat és én Tóngere jus de generose wo minder vertrouwd es (of wos) met dialek en wo gein boodsjap het on éngewikkelde spellingsveurme.

Ich vén dees diskusse wôol heel belangrik omdat do nau pas een bewègéng én Tóngere op gank kuump veur de promosë van het eigë dialek. As ve een degeleke spelléng konne hantjière wiènt het ouk gemèkkelikker veur het gesjeeve dialek te promoote én lokôole publekôoses. Ouk én aander prêvinses zükke ze nuo oplosséngë wo onslaute met de Vlomse spelléng. Zo een conversetabel kan dan nog... mè eumgekeerd mesjin van de "gewone" spelleng nuo Stevens?Gïddó Jaspërs 11 okt 2007 10:00 (CEST)

Leef luuj. De naam Veldeke-sjpelling is bliekbaar hièl verwarrend. 't Haet nieks miè mèt Veldeke an sich, de 80 jaor ouw dialekvereiniging te make, meh ies de naam van de officieel sjpelling, die aangenómme ies door de provincie Nederlands Limburg (1997). De bedoeling van dees sjpelling ies um alle variante van dialekte te sjrieve volges dezelfde principes, zoadat bv. Mestreechtenaere Kèrkraods kènne leze en de luuj oet Remung 't Gulpesj en andersjum, enz. enz. Umdat 'r ummer miè gesjreve weurt en ouch bove dörpsniveau woort zoan sjpelling noodzakelik. De ièrsjte versie vesjeen in 1983 en ies in 2003 aangepas nao de toenmalige inziechte. Natuurlik zint 'r dan ummer groepe, die 't dao neet mèt eins zin en 'n ander visie hantere. Dat gebeurt landelik ouch: zuug 't Wiet beukske tegeneuver 't Greun beukske, woa zelfs 'n Volkskrant aan mètwèrk :'(In 't Nederlands ies de oetsjpraok ouch euveral andersj, meh weurt 't zelfde gesjpeld). Dat ies ouch de motivatie van de V-sjpelling, eige dialek nao universeel sjpelling. Sjpelling ies 'n aafsjraok en hoof neet álle versjille weer te geeve, dat ies, wiegezag good veur woordebeuk. Ouch, adviseert de de V-sjpelling, dat zoa wiènig meugelik diacritische teikes gebruuk moete were, umdat dat allein mer rómmelig en ónveuverziechtelik euverkump. De sjpreker zaet en leus 't toch wie 'r 't gewènd ies.

Trouwens es v'r bie Veldeke (mèt zien belangrieke contacte bie de provincie, op 't Duutsj en in 't Belsj), geluifwaerdig wille euverkómme, dan zouwe v'r oes in eder geval wat sjpelling betref enigszins kènne aanpasse (verpliech ies natuurlik nieks). Zoa krieg iech zelf dèkker aanmerkinge euver bv de toepassing van 't AGL, dat dus gein dialek ies! Of euver Hollandismes in artikele! Iech zeen trouwens, dat oze Belzje collega en andere, ouch op zeuk zin nao ein good leesbaar sjpellingssysteem nao de hie veur besjreve principes. Iech zou uuch wille advisere um te rao te goon bie ein van de drie Veldeke-Belsj-kring o.m. in Aste en Hasselt--Aelske 11 okt 2007 10:31 (CEST)

"Es v'r bie Veldeke geluifwaerdig wille euverkómme" Dat kin miech nisk versjele, veer zien neet aofhenkelek vaan Veldeke! G'r kint wel reclaam blieve make veur wie good die Veldekespelling is, meh mote al die Tóngerere daan hunnen dictionair in d'n heerd goeje? Deen dictionair heet gezaag, verdomme! Lui die Tungers sjrieve mote veur de spelling vaan e woord dao-op kinne vertrouwe! Es v'r ze de Veldekespelling door de strot douwe mote ze

• primo: Wéér e nui systeem liere sjrieve;
• secundo: Bij eder woord zelf oetmake wie ze 't sjrieve. Es ze op d'n dictionair kinne vertrouwe kinne ze 't teminste nog zelf opzeuke.

En 't liek miech wel dudelek: Alle respek veur Veldeke (boevaan iech zelf n.b. lid bin!), meh veer laote eus oere neet nao welke organisatie daan ouch haange. Iech neet, noets noets NOETS, HUURT GEER?!!! Штайнбах Maak alle wio's aof! 11 okt 2007 10:45 (CEST)

Leuke discussie weer, mèt al dat gesjriew, dat geit ech get oplosse, Steinbach!

Iech weet zelf neet zoe good wat iech devaan moot dinke. Al die diacrieten maken zoewel 't leze es 't sjrieve hiel erg lestig. Vaan de aandere kant, es dat de spelling is moot die gebruuk weure! Wat de Veldeke-spelling betröf, d'r is geine dee miech kin vertèlle wie iech mien Mestreechs mót spelle. Iech zal zeker foute make tege de Veldeke-spelling, mer ouch tege de "officiële" Mestreechse spelling (wie officieel is officieel?). Iech zeen de noodzaak van die Veldeke-spelling neet zoe, mer dat is mesjiens mie gebrek, iech höb miech dao noets zoe in verdeep. Es die Veldeke-spelling daan ech zoe belangriek is, zouwe v'r daan neet 'ns get mier steun mage kriege van de lui die dat höbbe opgestèld? Iech zeen hij 'nen houp enthousiaste lui ederen daag weer bijdrages levere, mer vaan de 'groete' lui vaan Veldeke en Provincie (es die werkelik zoe belangriek zien?) zeen iech hei geine! Mien twie cent... - PAhles 11 okt 2007 11:03 (CEST)

(Nao bewèrkingskonflik) Wat höbbe v'r noe? Wat 'ne toan en woa veur in godsnaam? Höbs doe (Steinbach) eigelik waal geleze wat Guido hiebove gesjreve haet? Iech maak trouwens gein reclame veur Veldeke, meh v'r kènne (en wille) dao (noe nog) neet umheen! Paul Weelen ies trouwens neet de veurzieter van Veldeke, meh waor van de redactie. Die aafwiekinge in de Kèrkraodse (veldeke) sjpelling valle trouwens waal mèt, zoa ouch de Mestreechse! Loester, ederein deit mer wat 'r wilt, verpliechte höbbe v'r zoa wie zoa noats gedoon meh aangeraoje, geadviseerd! Es ederein geit sjrieve wie 'r wilt, weurt 't 'ne ónleesbare boel zónder structuur. Sjtèl diech ins 'n gezèt veur in alle dinkbaar sjpellinge. Iech es ervare dialeklezer (35 jaor) zal dan ouch gauw aaftejje en ouch hie bie wikipedia es 't zoa zal doorgoon--Aelske 11 okt 2007 11:06 (CEST)

't ies idd neet loyaal, dat Veldeke-Limburg en de ouch sjtreektaalfunctionaris nieks van ziech laote huère. Ze zin al dèkker geïnformeerd. Meh die höbbe-n te drök mèt ander zake bliekbaar. En es se hie allein mer commentaar kómme geve, laot mer. In mien commentaar ziet trouwens indirek kritiek verwèrk van 'n paar persone oet Veldeke-Limburg! Trouwens iech bin zelf ouch al 35 jaor Veldeke-Valkeberg besjtuurslid, woavan 14 jaor es secretaris en 3 jaor es interimveurzieter. --Aelske 11 okt 2007 11:27 (CEST)

Nou nou, wat 'n discussie weer. De toan van Steinbach bevèlt miech totaal neet.

Eve inhoudelik: 't liek miech dat v'r de sjpelling van 't Tungers woordebook neet moete verbeje, want 't ies 'n gedocumenteerde sjpelling die bliekbaar ouch waal gebruuk weurt, al ies dat lang neet zoa gemekkelik.

Aan de andere kant, es me 'n vereenvoudigde sjpelling (mèt es enig versjil waarsjienlik get minder diacriete) wilt hantere, dan kump me zoawaal tegemoet aan de lezer van boete Tóngere es aan de minder ervare dialeksjriever daovandan (zuug ouch wat Guido Jaspers sjrief). Ouch dat ies väöl weerd.

Iech dink eigelik dat veer hie neet kènne besjliese wat de luuj oet Tóngere zouwe moete doon. Wat miech betref kènne allebei de sjpellinge gesjreve were, en laote v'r 't aan de luuj van Tóngere, die zelf 't meiste ziech op de situatie höbbe, um de bèste en meis praktische oplossing te keze. De plus- en minpunte en de maote woa-in de sjpelling van 't woordebook gebruuk weurt, lestig ies veur de sjriever etc. ies veur miech (en iech dink ouch veur de andere) op aafsjtand neet te beoordeile. cicero 11 okt 2007 11:37 (CEST)

Lief mïnse, gëleukkich kén ich te wénich van de énterne kieuke veur mich én een pro- of contra Veldeke- spelléng diskúse te ménge. Het zou een gemiste kans zin muuste vê os ellein lotte leie deur- al dan nie- een veurkieur veur een orgënizose. Ich kan ëllein zeggë dat toal ë kommënikosemiddel es, dus dat het deur zoveul meugelik minse mot konnë gebreuk wienne op een zo vlot meugelike menier.Persoonlëk heub ich dus gein veurkieur veur een methode- het mot enkel vlot sjraifbôor én lèesbôor zin. Ich vuul mich ouk helemuòl nie de persoon wô môt beslissë wai het Teungërs én de toekoms mot gesjreve wiènne. Gïddó Jaspërs 11 okt 2007 11:51 (CEST)

Ich iueverlek mét Ludo Severeyns aut Tóngërë dè és bezig met spelléng nuo het sjéent. Ich hou iederein via deze wèech op de heugte.Gïddó Jaspërs 12 okt 2007 11:14 (CEST)