Chriet Titulaer
- Dit artikel is gesjreve in 't Gelaens. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Venloos, es te dit dialek sjpriks.
Chriet Titulaer (Houblierik, 9 mei 1943 — Driebergen, 22 of 23 april 2017[1]) waor 'ne Nederlandse weitesjapper, televisiepresentator en sjriever.
Markante versjiening
bewirkTitulaer sjteit bekènd um zien markant uterlik mèt 'n biezunjer model baard, volges häömzelf en angere, model tuinkebouter, en zien apaarte sjtum mèt ein typisch Limburgse "zachte g". Dees kènmerke drage biej aan zien ónmiddellike herkènbaarheid.
Ziene veurnaam "Chriet", sóms ouch "Chrit(je)", is ein in Limburg gangbare verkorting van Christiaan of Christoffel. De Limburgse oetsjpraok van de ch in al dees variante is ein k. De correcte oetsjpraoak van "Chriet" is dus Kriet.
Biografie
bewirkTitulaer doorleep de middelbare sjoal op 't Venlose St.-Thomascollege (noe Valuas College). Hae sjtudeerde vervolges aan wiskönde en natuurkönde aan de Universiteit van Utrech, mèt es hoofvak sjterrekönde, en waas daonaeve lid van de sjtudentevereiniging CS Veritas. Tiedes zien sjtudie richde hae, same mèt Ton Smit, op 18 april 1965 de aafdeiling Venlo van de Nederlandse Vereniging voor Weer- en Sterrenkunde op geneump nao Jean Delsing. ’n Jaor later organiseerde hae de expezisie "Mens en het Heelal", indertied de groatste waer-, sjterre- en ruumdevaartköndige manifestatie die oats in Nederlandj is gehawwe.
Nao ein tweëtal jaore in de VS en daonao tweë jaor in Frankriek es astronoom gewirk te höbbe woort hae aangesjtèld es presentator op de Nederlandse radio en TV van programma's euver weitesjap en techniek. Tösje 1970 en 1990 waas hae väölvöldig op de televisie te zeen. Zien populariteit begoosj pas ech es medepresentator (same mèt Henk Terlingen, "Apollo Henkie") van 't live televisieversjlaag van de eësjte landing op de maon in 1969 mèt de Apollo 11. Ouch waas hae commentator biej de live-oetzending van de lancering van de Space Shuttle Columbia in 1981.
Titulaer waor lange tied woonachtig in Houten. Zien lèste jaore brach hae door in e verzörgingstehoes in Driebergen.[1]
Televisieproducer en sjriever
bewirkLater in 1983 begoosj Titulaer zien eige televisie mediaproductiebedrief Chriet Titulaer Producties BV en wirkde hae väöl veur TELEAC en de TROS. Hae produceerde populaire programma's es TROS Wondere Wereld en televisiecursusse zoa-es Moderne Sterrenkunde en Nederland en het Weer.
Hae is medeoprichter van de inmiddels ter ziele gegaone projecte Huis van de Toekomst, Kantoor van de Toekomst en Ziekenhuis van de Toekomst. Ouch waas hae mede-initiatiefnummer van 't recreatief-educatief park veur sjterrekönde en ruumdevaart 't Cosmo Science Center in Noord-Brabant. Dit lètste initiatief is oetentelik noats van de gróndj gekómme.
In 1986 organiseerde hae de ruumdevaart-manifestatie Space '86 in de Jaarbeurs in Utrecht. Ter promotie hiejvan leet hae tiedelik ein gesjilderde Saturnus V-raket op ware groade taenge de Utrechtse Domtaore aanbrènge, aangezeen zoawaal de raket es de taore óngeveër 110 maeter hoag zint. [2] Titulaer sjreef ouch versjeije populair-weitesjappelike beuk euver techniek, ruumdevaart, computers, IT, waer- en sjterrekönde. Hae is nog altied eine groate pleitbezörger van weitesjap en techniek en wirt dèks gevraog es inleidend sjpraeker biej aevenemènte op dit gebeed en veur themadaag op sjoale en universiteite. Allewiel zint optraejes van Titulaer veur radio en televisie eërder oetzunjering gewore.
Planetoïde 12133 Titulaer
bewirkEin planetoïde is nao häöm verneump: 12133 Titulaer. Aopebaar-vervoorsbedrief Veolia neumpde ein van häör Velios-treine nao häöm. [3]
Imitaties
bewirkChriet Titulaer wirt door versjeije cabaretiers/komieke geïmiteerd. In t program Shockradio woort hae in de jaore neugetig door Hilbert Elskamp geïmiteerd. Ouch Robert Paul deeg dit dèks. Diederik van Vleuten deeg in 't radioprogram "Spijkers met koppen" sóms ein imitatie van Titulaer.
In 1983 imiteerde André van Duin häöm in "De Tele-Theatershow" in ein sketch euver bekènde Nederlandse artieste. In dees sketch goof Van Duin es Titulaer ein verhanjeling euver reize nao de ruumde en gebruukde daorbiej ein tennisracket mèt bal. In 't televisieprogram dat André van Duin eindj jaore tachtig biej RTL4 hèj, woorte in de rubriek "Het ei van Co Lumbus" allerlei oetvènjers mèt hun vènjinge op komische wies door Van Duin gepresenteerd. Hiejin sjpeelde Van Duin 't typetje van oetvènjer mèt brilke, baard en Limburgs accent, wo-in hae groate geliekenis vertoande mèt Titulaer. De juryleje die de oetvènjinge moosjte beaordeile ware Viola Holt en Frits Bom.
Wim de Bie haet in de oetzending van Van Kooten en De Bie van 5 november 1986 ein typetje geneump de "arrognoom "Chrut Titulaer" neergezat, de "parabroor" van Chriet, dae "De wondere bovenwereld" presenteerde. [4]
Bibliografie
bewirk- Operatie maan (verslag in woord en beeld van de ruimtevaart en maanlanding) (1969)
- Maanonderzoek (1969)
- Elseviers atlas van de planeten (1971)
- Apollo, dossier van het project (1973)
- Ruimtevaart, moet dat nou? (1974)
- Landing op Mars (1975)
- Het grote planetenboek (1976)
- Leven op andere planeten (1976)
- De mens in het heelal (1977)
- De mens en het weer (1979)
- Van Spoetnik tot spaceshuttle (1979)
- Televisiesatellieten (1980)
- Toekomstbeeld (video, kabeltelevisie, satelliettelevisie, huiscomputer, viditel, teletekst) (1980)
- Fotografie bij de politie (1981)
- De mens in de ruimte (1981)
- Een kwart eeuw ruimtevaart (cursusboek Teleac, 1982)
- De mens en de computer (1983)
- Het grote hemelboek (1985)
- De mens in de kosmos (1985)
- Tros Wondere wereld woordenboek (1986)
- Space 86 (1986)
- Toekomst in telecommunicatie (1988)
- Welkom in toekomst (1990)
- Welkom in 2000 (1993)
- Mijn biografie (1997)
Externe link
bewirkReferenties
bewirk- ↑ 1,0 1,1 Dagblad De Limburger - Sterrenkundige en tv-persoonlijkheid Chriet Titulaer overleden
- ↑ Foto van de raket taenge de taore in 't Utrechts Archief
- ↑ Veolia heeft nog wel dertig namen voorradig De Gelderlander, 21 november 2007
- ↑ Van Kooten & De Bie 1 - Arro