Tank

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Heëlesj. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'ne Tank is e gepantserd militair gevechsvuurtuug mit roepsjbeng en e kanon woeëmit me kan sjete. 't Kanon is geïntegreerd in 'ne drieënbare koepel. 'ne Tank is neet 'tzelfde wie 'ne pantserhouwitser of 'ne pantserwage. 't Groeëtste versjil zit in de roepsjbeng. Doadurch kan 't vuurtuug zich vuurtbeweëge óp lestig terrein en is 't ja ooch gesjikder vuur offensief operaties es anger gepantserde wages.

Gepantserde wages weëde al ieëwelank gebroek in de kreegsveuring. In d'r Ieësjte Weltkreeg gruide vaweëge de patsjtelling aan 't wesfront de behoefte um sjterke gepantserde wages in te zette die zich ooch gemekkelig kóste vuurtbeweëge uuever obsjtakels wie sjtacheldroad en loopgrave. De Britte óntwikkelde doe de ieësjte tupe tanks (Mark I, zieë ooch de aafbeelding). De ieësjte tanks woeëde igezat tiedes de Sjlaag um de Somme in d'r september van 1916 en de ieësjte gedocumenteerde tanksjlaag vóng plaatsj in d'r april van 1918 kótbei Amiens.

In 't interbellum versjoof zich 't zjwoartepunt van de tankindoestrie noa de Sovjet-Unie. In de joare vuur d'r Twieëde Weltkreeg woeëde doa groeëte aantalle tanks geproduceerd. In Nazi-Duutsjland koom de tankproductie sjpieëder óp gank en doa woeëd vuural igezat óp kwaliteet, woeëdurch 't 'ne achtersjtand houw ten ópzichte van de geallieerde. Noa 1945 produceerde en verkochte vuural de Sovjet-Unie, de VS, Frankriek, Wes-Duutsjland en 't Vereinig Kuueninkriek tanks. Tanks woeëde zoeë weltwied vas óngerdeel van de legerorganisatie. Noa 't ing van d'r Kaode Kreeg in 1990 veel de groeëtsjalige productie en óntwikkeling van nui tanks sjtil, mit oetzundering va China. Tanks sjpele evvel nog ummer 'ne wichtige rol in de kreegsveuring.

Tanks woeëde oersjprónkelig gecategoriseerd noa gewich (leechte, middelzjwoar en zjwoar tanks), huuj ieëder noa gebroek.