Syrische Börgeroorlog

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Dit artikel geit euver 'n doorgaonde gebäörtenis
D'n inhawd van dit artikel kan naovenant gauw verangere en kan mesjiens neet gans mie kloppe mit de lèste óntwikkelinge.

De Syrische Börgeroorlog (Arabisch: الحرب الأهلية السورية, Al-ḥarb al-ʼahliyyah as-sūriyyah), ierder bekind es d'n Opstand in Syrië, begos in 2011 es 'ne gewaopenden opstand en serie aon protteste vaan versjèllende gróppe oonder de bevolking vaan Syrië. D'n Opstand maakde deil oet vaan 'n breier serie aon opstande in de Arabische wereld, bekind es 't Arabisch Veurjaor, wat begós mèt de Tunesische Rivvelutie. In tegedeil tot de meiste aander opstande in de Arabische wereld rizzelteerde ze wél in 'n veraandering vaan 't bewind aldao. D'n opstand in Syrië woort gedrage door pro-democratische oppositiebeweginge, Koerdische oonaofhaankelekheidsstreiers en aander ethnische en relizjieuze minderhede, achtergestèlde en veremde provinciaol soenni en ouch polletieke islamiste, salafiste en aander radicaol-soenni strijers (wie d'n Islamitische Staot). De regering oonder de Syrische prizzedent Bashar al-Assad reageerde mèt groetsjaoleg geweld op d'n opstand, wat leide bis de börgeroorlog dee allewijl nog ummertouw euver Syrië heers en 't umligkend grensgebeed ouch destabiliseert. 't Rezjiem van Assad woort in 't noajaor vaan 2024 ten val gebrach nao e kórt en succesvol offensief vaan de rebelle oonder leiing vaan de islamistische Syrische Heilsregering (HTS).

Geopolletiek

Roed is Syrië; Blauw zien len die de officieel regering steune; Greun zien len die de rebelle steune; Geel zien len boe de versjèllende gróppe, partije of belaangriek figure aander kante vaan 't konflik steune

De Börgeroorlog heet ziech mètiere oontwikkeld tot 'ne geopolletieken oorlog boebij de Syrische regering en de Nationaolen Defensieforce röste op steun vaan oonder mie Rösland en Iran, de nationalistische en islamitische oppositie door oonder mie Israël, Saoedi-Arabië, Törkije, de Vereinegde Staote (VS), Qatar en de Europese Unie (EU) en de Syrische Democratische Strijdkrachte door oonder mie de PKK, de VS, Rösland en Fraankriek. D'n Islamitische Staot (dèks DA'ESH geneump) is d'n insegste groete force in 't land dee neet op geopolletieke steun kin rekene.

Europese crisis

De Syrische Börgeroorlog waor ein vaan de hoofoerzake veur d'n Europese Vlöchtelingecrisis in 2015, dee oetindelek zörgde veur 'nen institutionele crisis vaan de Schengenzone vaan de Europese Unie (EU) en de garantie vaan intern ope grenze aldao. Volges polletieke experts heet dee crisis 'n groete invlooj gehad op d'n opkoms vaan extreemrechs in de EU en de Brexit.