Wikipedia

Kreeg in Hoeëg-Karabach (2020): Versjèl tösje versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Gank nao de veurige diffGank nao de volgende diff →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
7.345 bewerkingen
Geen bewerkingssamenvatting
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
7.345 bewerkingen
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 49:
| align="center" colspan="2" style="background:lightgrey;" | <big>'''Verleze</big>
|-
|valign=top| ''volges Armenië'': 32.330808 soldoate<ref>[https://wwwnews.almasdarnews.comam/articleeng/armenia-reveals-final-death-toll-from-karabakh-warnews/637130.html ''ArmeniaArtsakh revealsDefense finalArmy deathreports toll54 frommore Karabakh warcasualties''. AlNews.am Masdar News,- d'r 2e3e jannewaarapril 2021]</ref> <br> 55 burgesj umgekoame, 148 lüj gewónd3.577<ref>[https://armenpressnews.am/eng/news/1033921/629364.html ''50Forensic Armenianexamination civiliansconducted killedover bybodies Azerbaijaniof armed forces so3,577 farpeople''. Armenpress,News.am - d'r 4e18e novemberfibberwaar 20202021]</ref> <br> Mieë es vieftig burgesj umgekoame<ref name= Amnesty>[https://www.amnesty.org/download/Documents/EUR5535022021ENGLISH.PDF Officieel rapport van [[Amnesty International]] (2021), p. 5]</ref>, ~ 160 lüj gewónd en <br> 90.000 vluchtelinge<ref name= OHCHR>[https://www.ohchr.org/SP/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=26464&LangID=E ''Nagorno-Karabakh conflict: Bachelet warns of possible war crimes as attacks continue in populated areas''. OHCHR, d'r 2e november 2020]</ref> || 2.823881 soldoate umgekoame<ref>[https://mod.gov.az/en/news/list-of-servicemen-who-died-as-shehids-in-the-patriotic-war-34288.html ''List of servicemen who died as Shehids in the Patriotic War''. 't Azerbeidzjaans ministerie van Defensie, d'r 28e2e decembermeëts 20202021]</ref> <br> SOHR: 541 Syrische huurlinge umgekoame<ref>[https://www.syriahr.com/en/194516/ ''Death toll of mercenaries in Azerbaijan is higher than that in Libya, while Syrian fighters given varying payments''. SOHR, d'r 3e december 2020]</ref> <br> 100Zieëker 92 burgesj umgekoame<ref name= Amnesty/>, 416 lüj gewónd<ref>[https://www.azernews.az/aggression/173628.html ''Civilian death toll in Armenian attacks reaches 100''. Ayya Lmahamad - Azernews, d'r 8e december 2020]</ref> en 40.000 vluchtelinge<ref name= OHCHR/>
|-
| colspan="4" |
Tekslien 55:
|}
|-
|valign=top| '''Totaal:''' || Zieëker 8.000 gewónde, óngeviermieë 6es 5.600000 lüj gesjtórve<ref name= Amnesty/>
|}
D'r '''Kreeg in Hoeëg-Karabach''' woar e conflik tussje [[Azerbeidzjan]] enerzieds en de [[Rippebliek Artsach]] en [[Armenië]] angerzieds rónkum de regio Artsach. 't Is de mieës recente escalatie van 'n aod conflik um dees regio, die [[de jure]] óp 't grónkgebeed van Azerbeidzjan ligk, mar [[de facto]] al seër d'r wapesjtilsjtand van 1994 weëd besjtuurd durch [[Armene]]. Artsach weëd bekans oetsjletend durch Armene bewoeënd. 't Is de groeëtste escalatie seër [[Oorlog in Hoeg-Karabach (1988-1994)|d'r kreeg van 1988-1994]], wie Artsach de ónaafhankelikheed oetreep. Doavuur goof 't 'n Azerbeidzjaanse minderheed in Artsach en 'n groeëte Armeense minderheed in Azerbeidjzaanse sjteë, mar [[pogrom]]s en etnische zuveringe hant bei leng gooddeels mono-etnisch gemaak.<ref name=israz/>
Tekslien 69:
 
== D'r kreeg ==
[[Plaetje:2020_Artsakh_ceasefire_map.svg|thumb|left|Uëverzichskeëtje. 't Oranje gebeed blief in heng van Armenië en weëd same mit d'r Laçin-corridor bewaak durch Róssische troepe. De greun gebede blieve in heng van Azerbeidzjan. De Armeense armee zaltrek zich trüktrekketrük oet de umligkende distrikte Kalbajar, Ağdam en Laçin.]]
===Azerbeidzjaans offensief ===
't Conflik begós in d'r vreuge mörge van 27 september 2020, wie Azerbeidzjan en Artsach zich óngeree besjuldigde van 't sjende van d'r wapesjtilsjtand. Deëzelfde daag woeëd d'r noeëdtouwsjtand en totaal mobilisatie aafgekondig. Azerbeidzjan begós e militair offensief in 't zude van Artsach, dat gemekkeliger te verovere is es 't bergechtige noarde.<ref>[https://foreignpolicy.com/2020/09/28/why-are-armenia-azerbaijan-heading-to-war-nagorno-karabakh/ ''Why Are Armenia and Azerbaijan Heading to War?'' James Palmer, FP - d'r 28e september 2020]</ref> Tussje d'r 27e september en d'r 9e november koame versjillende dörpkes en sjteë in heng van de Azerbeidzjaanse armee, woeë-ónger [[Cəbrayıl]], [[Hadroet]] en [[Kovsakan]] (Zəngilan), [[Varanda]] (Füzuli) en [[Sjoesji (sjtad)|Sjoesji]] (Șușa). De sjtrategische sjtad [[Berdzor]] (Laçın) en d'r [[Laçın-corridor]] woeëde evvel neet igenoame.
 
===Aanvalle ópMilitair groeëte sjteëtactiek ===
De Azerbeidzjaanse sjteë [[Gəncə]] en, [[Bərdə]] en [[Stepanakert]], de hoofsjtad van Artsach, woeëde mieërder kiere besjtook mit ballistische rakette. De rakette veroerzaakde aan bei kante vöal sjaa en sjlachoffesj.<ref name= Amnesty/> Azerbeidjzan hat evvel d'r kreeg gewónne en volges militair analyste hant [[drone]]s 'n wichtige rol gesjpeeld. Vuur 't ieësj woeëde óch óp groeëte sjaal Turkse<ref name=syrdro>[https://www.tijd.be/politiek-economie/internationaal/algemeen/turkse-drones-en-syrische-huurlingen-poken-conflict-nagorno-karabach-op/10256336.html ''Turkse drones en Syrische huurlingen poken conflict Nagorno-Karabach op''. Sarah Lamote - De Tijd, d'r 7e oktober 2020]</ref> en Israelische [[drone]]s igezat durch Azerbeidzjan, die wiedoet geavanceerder woare es die van Armenië.<ref name=israz/>
 
== Vreësakkoord ==
Tekslien 84:
* in 't zude van Armenië 'ne weëg weëd gebouwd deë de exclave [[Nachitsjevan]] verbingk mit de res van Azerbeidzjan.
 
Bauw alle etnische Armene verlete de umligkende distrikte en sjtoke doabei hun hoezer in brank.<ref>[https://www.trouw.nl/buitenland/armeniers-verlaten-kalbajar-maar-laten-regio-verschroeid-achter~bcc2dacd/ ''Armeniërs verlaten Kalbajar - maar laten regio verschroeid achter''. Pieternel Gruppen - [[Trouw]], d'r 17e november 2020]</ref> 't Akkoord markeerde 't begin van groeëtsjalige proteste.<ref>[https://www.trouw.nl/buitenland/armenie-zakt-weg-in-politieke-crisis-demonstranten-gaan-dag-en-nacht-de-straat-op~b485b8a4/ ''Armenië zakt weg in politieke crisis, demonstranten gaan dag en nacht de straat op''. Jarron Kamphorst - Trouw, d'r 26e fibberwaar 2021]</ref> Wiejer guëf 't twiefels uëver de effectiviteet van d'r deal.<ref>[https://carnegieendowment.org/2020/11/12/stunted-peace-in-nagorno-karabakh-pub-83215 ''A Stunted Peace in Nagorno-Karabakh''. Paul Stronsky - Carnegie, d'r 12e november 2020]</ref>
 
== Gevolge ==
 
==Brónne==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Kreeg_in_Hoeëg-Karabach_(2020)"