Kreeg in Hoeëg-Karabach (2020): Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Stephan 0796 (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 9:
|}
|-
|valign=top| Datum || 27 september 2020 - hüj10 november 2020
|-
|valign=top| Lokasie || Rippebliek Artsach, Azerbeidzjan
Tekslien 49:
| align="center" colspan="2" style="background:lightgrey;" | <big>'''Verleze</big>
|-
|valign=top| ''volges Artsach'': 1.221302 soldoate<ref name= 50Arm>[https://wwwarmenpress.rferl.orgam/aeng/armenian-opposition-requests-talks-with-pm-pashinian-amid-fighting-around-key-nagorno-karabakh-townnews/309381421034481.html ''KeyArtsakh Townmilitary Indeath Nagorno-Karabakhtoll Fallsreaches As Azerbaijan Presses Forward In Breakaway Region1302''. RFEStepan /Kocharyan RL- Armenpress, d'r 9e10e november 2020]</ref> <br> <br> 50 burgesj umgekoame, 148 lüj gewónd<ref>[https://armenpress.am/eng/news/1033921/ ''50 Armenian civilians killed by Azerbaijani armed forces so far''. Armenpress, d'r 4e november 2020]</ref> en <br> 90.000 vluchtelinge<ref name= UNsays>[https://www.reuters.com/article/us-armenia-azerbaijan/un-says-nagorno-karabakh-attacks-could-be-war-crimes-idUSKBN27I1RK ''U.N. says Nagorno-Karabakh attacks could be war crimes''. Maria Tsvetkova & Olzas Auyezov - Reuters, d'r 2e november]</ref> <br> ''volges Azerbeidzjan'': 2.300 soldoate umgekoame of gewónd || neet bekindgemaak<ref name= 50Arm/> <br> SOHR: 250 Syrische huurlinge umgekoame<ref name= Fatsyr/> <br> 91 burgesj umgekoame, 404 lüj gewónd<ref name= 50Arm>[https://www.rferl.org/a/armenian-opposition-requests-talks-with-pm-pashinian-amid-fighting-around-key-nagorno-karabakh-town/30938142.html ''Azerbaijani Military Takes Over Key Town In Nagorno-Karabakh''. RFE/RL - d'r 9e november 2020]</ref> en 40.000 vluchtelinge<ref name= UNsays/> <br> ''volges Artsach'': 67.309755 soldoate en huurlinge umgekoame<ref>[https://armenpress.am/eng/news/1033873.html ''Azerbaijani military death toll reaches 7155''. Stepan Kocharyan - Armenpress, d'r 4e november 2020]</ref>
|-
| colspan="4" |
Tekslien 57:
|valign=top| '''Totaal:''' || Zikker 5.000 lüj gesjtórve<ref>[https://www.bbc.com/news/world-europe-54652704 ''Nagorno-Karabakh: Nearly 5,000 dead in conflict, Putin says''. BBC, d'r 23e oktober 2020]</ref><br>
|}
D'r '''Kreeg in Hoeëg-Karabach''' iswoar 'n actueele conflik tussje [[Azerbeidzjan]] enerzieds en de [[Rippebliek Artsach]] en [[Armenië]] angerzieds rónkum de regio Artsach. 't Is de mieës recente escalatie van 'n aod conflik um dees regio, die [[de jure]] óp 't grónkgebeed van Azerbeidzjan ligk, mar [[de facto]] al seër d'r wapesjtilsjtand van 1994 weëd besjtuurd durch [[Armene]]. Artsach weëd bekans oetsjletend durch Armene bewoeënd. 't Is de groeëtste escalatie seër [[Oorlog in Hoeg-Karabach (1988-1994)|d'r kreeg van 1988-1994]], wie Artsach de ónaafhankelikheed oetreep. Doavuur goof 't 'n Azerbeidzjaanse minderheed in Artsach en 'n groeëte Armeense minderheed in Azerbeidjzaanse sjteë, mar [[pogrom]]s en etnische zuveringe hant bei leng gooddeels mono-etnisch gemaak.<ref name=israz/>
 
't Conflik begós in d'r vreuge mörge van 27 september 2020, wie Azerbeidzjan en Artsach zich óngeree besjuldigde van 't sjende van d'r wapesjtilsjtand. Deëzelfde daag woeëd d'r noeëdtouwsjtand en totaal mobilisatie aafgekondig. Azerbeidzjan begós e militair offensief in 't zude van Artsach, dat gemekkeliger te verovere is es 't bergechtige noarde.<ref>[https://foreignpolicy.com/2020/09/28/why-are-armenia-azerbaijan-heading-to-war-nagorno-karabakh/ ''Why Are Armenia and Azerbaijan Heading to War?'' James Palmer, FP - d'r 28e september 2020]</ref> Tussje d'r 27e september en d'r 9e november koame versjillende dörpkes en sjteë in heng van de Azerbeidzjaanse armee, woeë-ónger [[Cəbrayıl]], [[Hadroet]] en [[Kovsakan]] (Zəngilan), [[Varanda]] (Füzuli) en [[Sjoesji (sjtad)|Sjoesji]] (Șușa).<ref name=50Arm/>
 
De Azerbeidzjaanse sjtad [[Gəncə]] en [[Stepanakert]], de hoofsjtad van Artsach, woeëde mieërder kiere besjtook mit ballistische rakette. Vuur 't ieësj woeëde óch óp groeëte sjaal Turkse<ref name=syrdro>[https://www.tijd.be/politiek-economie/internationaal/algemeen/turkse-drones-en-syrische-huurlingen-poken-conflict-nagorno-karabach-op/10256336.html ''Turkse drones en Syrische huurlingen poken conflict Nagorno-Karabach op''. Sarah Lamote - De Tijd, d'r 7e oktober 2020]</ref> en Israelische [[drone]]s igezat durch Azerbeidzjan.
 
Óp d'r 10e, d'r 17e oktober en d'r 26e oktober woeëd ópnuits 'ne wapesjtilsjtand gesjlote, evvel oane effek.
 
==Hingergrónk==
In 1921 woeëd de regio Hoeëg-Karabach per decreet va [[Stalin]] touwgeweze aan de [[Azerbeidzjaanse Socialistische Sovjetrippebliek|Azerbeidzjaanse SSR]]. Zoeë óntsjtóng d'r [[Hoeëg-Karabachse Autonome Oblas]], e gebeed mit beperkde autonomie. De [[Armeense Socialistische Sovjetrippebliek|Armeense SSR]] en de Armene i g'ne oblas verzatte zich doateëge, wiewaal 't doanoa rilletief ruiig bleef. Etnisch geweld i g'n regio Artsach begós einding tachetiger joare, wie de [[Sovjet-Unie]] oeteree veel. Op d'r 20e fibberwaar 1988 noom d'r Sovjet van de autonoom regio Nagorno-Karabach 'n rizzelusie aa woeë-i woeëd geprobeerd de regio van de Azerbeidzjaanse SSR uëver te bringe noa de Armeense SSR. Azerbeidzjan wees dat verzeuk versjillende kiere aaf. Wie d'r autonome sjtatus van Nagorno-Karabach woeëd ingetrokke durch de centraal regering van Azerbeidzjan, woeëd i g'n regio op d'r 10e december 1991 e referendum gehaote. Dat woeëd geboycot durch Azerbeidzjane, die doa 'n minderheed vörmde. Oetintelig sjtumde 99,8% vuur ónaafhankelikheed.
 
D'r kreeg rizzelteerde in de verplaatsing van 750.000 [[Azerbeidzjane]] en 353.000 Armene oet zoeëwaal Azerbeidzjan es Armenië. D'r kreeg indigde in [[1994]] mit 'ne wapesjtilsjtand, woeëbei Armeense troepe de controle krege uëver 't groeëtste deel van de regio. Tiedes d'r kreeg woeëde óch de umligkende distrikte Agdam, Cəbrayıl, Füzuli, Kəlbəcər, Qubadlı, Laçın en Zəngilan bezat, wiewaal die gebede bauw oetsjletend durch Azerbeidzjane woeëde bewoeënd. Angesjum woeëde Armene verdreve oet de dele van d'r oblas die in heng koame van de Azerbeidzjaanse armee.
Regel 73 ⟶ 67:
 
In d'r juli van [[2020]] vónge nui gevechte plaats óp g'n grens tussje Armenië en Azerbeidzjan.<ref>[https://www.diplomatie.gouv.fr/en/country-files/armenia/news/article/armenia-azerbaijan-border-clashes-between-the-two-countries-15-jul-2020 ''Armenia/Azerbaijan – Border clashes between the two countries (15 Jul. 2020)''. Ministère de l'Europe et des Affaires étrangères, 2020]</ref> Doezende Azerbeidzjane demonstreerde heinoa vuur kreeg teëge Armenië. Volges Turkse en Azerbeidzjaanse nationaliste guëf 't sjterke etnische, cultureel en historische beng tussje bei leng. [[Turkieje]] óngersjteunt doarum de Azerbeidzjaanse regering en maakde [[propaganda]].<ref name=APexpl/>
 
== D'r kreeg ==
===Azerbeidzjaans offensief ===
't Conflik begós in d'r vreuge mörge van 27 september 2020, wie Azerbeidzjan en Artsach zich óngeree besjuldigde van 't sjende van d'r wapesjtilsjtand. Deëzelfde daag woeëd d'r noeëdtouwsjtand en totaal mobilisatie aafgekondig. Azerbeidzjan begós e militair offensief in 't zude van Artsach, dat gemekkeliger te verovere is es 't bergechtige noarde.<ref>[https://foreignpolicy.com/2020/09/28/why-are-armenia-azerbaijan-heading-to-war-nagorno-karabakh/ ''Why Are Armenia and Azerbaijan Heading to War?'' James Palmer, FP - d'r 28e september 2020]</ref> Tussje d'r 27e september en d'r 9e november koame versjillende dörpkes en sjteë in heng van de Azerbeidzjaanse armee, woeë-ónger [[Cəbrayıl]], [[Hadroet]] en [[Kovsakan]] (Zəngilan), [[Varanda]] (Füzuli) en [[Sjoesji (sjtad)|Sjoesji]] (Șușa).<ref name=50Arm/>
 
=== Territoriaal versjuvinge ===
Tussje d'r 27e september en d'r 9e november koame versjillende dörpkes en sjteë in heng van de Azerbeidzjaanse armee, woeë-ónger [[Cəbrayıl]], [[Hadroet]] en [[Kovsakan]] (Zəngilan), [[Varanda]] (Füzuli) en [[Sjoesji (sjtad)|Sjoesji]] (Șușa).<ref name=50Arm/>
 
===Aanvalle óp groeëte sjteë ===
De Azerbeidzjaanse sjtadsjteë [[Gəncə]] en [[Bərdə]] en [[Stepanakert]], de hoofsjtad van Artsach, woeëde mieërder kiere besjtook mit ballistische rakette. Vuur 't ieësj woeëde óch óp groeëte sjaal Turkse<ref name=syrdro>[https://www.tijd.be/politiek-economie/internationaal/algemeen/turkse-drones-en-syrische-huurlingen-poken-conflict-nagorno-karabach-op/10256336.html ''Turkse drones en Syrische huurlingen poken conflict Nagorno-Karabach op''. Sarah Lamote - De Tijd, d'r 7e oktober 2020]</ref> en Israelische [[drone]]s igezat durch Azerbeidzjan.
 
== Vreësakkoord ==
== Internationaal reacties ==
==Brónne==
<references/>
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Kreeg_in_Hoeëg-Karabach_(2020)"