Versie op 1 jun 2015 19:57 bewirk Zeiverklaos (Euverlèk \| biedrages) 10.941 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting ← Gank nao de veurige diff		Versie op 6 mrt 2019 15:39 bewirk óngedaon make De Wikischim (Euverlèk \| biedrages) 943 bewerkingen K Get meë wikificatie Gank nao de volgende diff →
Tekslien 50: ==Transport== Umtot Aoke ~~vlakbie~~vlak bie de grens ligk vaan [[Nederland]] en het [[Belsj]], heet Aoke väöl verbindinge mèt het boetelaand. Aoke ligk centraol op het spoornetwerk, zoe zien [[Kölle]], [[Paries]], [[Luuk]] en [[Breusel]] mèt de [[InterCityExpress]] bereikbaor. De zoegenaomde ''[[Euregiobahn]]'' verbind Aoke mèt [[Nederlands Limburg]]. De stad kint auch ein vleegveld ([[Mestreech Aoke Airport]]), allewel dit vleegveld umtrint 35 km weijer in [[Baek (gemeinte)\|Baek]], Nederland, ligk. ==Historie == De bekinde wermwaterbronne vaan Aoke woorte in de [[Romeinse tied\|Romeinsen Tied]] gekenaaliseerd en tot bejje gemaak. Mer 't plaotsjke begós pas beteikenis te kriege wienie de [[Franke]] zich der vestege. Der Frankiesje keuning [[Karel de Groete]] besluut Aoke tot ziene hoofresidens te maoke naodet heer in [[768]] zien keersmès fêteert in Aoke. Roontelum zien [[Aokener Keuningspalts\|palies]] greujt de stad. Bie 't [[motte\|palies]] laot Karel de Groete ei kapel boewe, de kapel zouw later oetgreuje tot de [[Aokener Dóm]]. De keuningszaol vaan het palies weurt oetindelek het stadhoes vaan de stad. In de Middelieuwe greujde Aoke oet tot ei centrum vaan [[lake-industrie\|wolcommercie]] en ouchal is Aoke oonderverdeilt in het [[Heilig Roems Riek]] de stad bleif ei Vrije Riekstad, ei stad 'direk' bestuurt door de Roems keizer. Ei groet deil vaan de Roems keuninge weurt in de Aokener Dóm gekroend. {{dialeksec\|Valkebergs}} * ===De groate brand van 1656.=== Op [[2 mei]] 1656 briek rónd 8 oer sjmörges vuur oet in 'n bekkerie in de buurt van de ouw Sint [[Jaokob]]s kèrk. De vlamme sjloge oet 't daak en euver op aangrenzende hoezer. Umtot 'r 'n forsje wind sjtóng (in Aoke neume ze dat 'ne [[Luuk]]se wind), vloge de vónke euver de sjtad. De sjtad tèlde 15000 inweunersj, die hals euver kop wiejer vlöchde, umdat 'r ouch nog 'n kroetmeule zou óntploffe. 90% Van alle hoezer, die toendertied geboewd waore van [[vakwerkhoes\|hout en leim]] ginge in vlamme op. Dat waore 4000 hoezer, twintig kèrke, [[kloaster]]sj en [[hospitaal\|hospitale]]. 17 Luuj bleve doad es gevolg van de brand. De sjtad weurt daonao al gauw wir opgeboewd mèt allein sjteine hoezer. De luukse arts Blondel boewde op de puinhuip 't ièrsjte [[kuurcentrum]] mèt thermaal Aokes water. Van toen aaf ies Aoke 'n toeristisch [[kuuroord]]. In 1691 gölt 't sjtadbesjtuur 'n nuuj brandsjpuit van laer. 350 Jaor nao dae groate brand, in 2006, weurt de gebeurtenis herdach mèt 'n tentoansjtèlling in 't sjtadhoes van Aoke. ==Cultuur== Regel 64 ⟶ 66: Ander relieke (De sjolk, dae Jezus droog bie 't [[Witte dónderdig\|Lètste Aovendmaol]]; ziene graafdook, ziene zjweitdook) zint te vinge in de kèrk ([[kloaster]] van [[Kornelimünster]]. Weitesjappelik ónderzeuk haet aangetuènd dat alle geneumde textiele rónd 2000 jaor oud zin. ==Geologie==

Aoke: Versjèl tösje versies