[[Image:Houtemstgerlach.jpg|thumb|right|250px|Monumentaal häöf in Sint Gerlach]]
[[Aafbeilding:Gerlachuswkped03.JPG|thumb|left|200px|Beeld van Sint Gerlach in de mergele kapel in Sint Gerlach]]
'''Sint-Gerlach''' iesis 'n gedeilte meh vörmp eigelek 't centrum van [[Houtem (Valkeberg)|Houtem]] in de [[gemeinte]] [[Valkeberg]] a/d Geul. De plaats iesis bekènd gewore door de [[kloezenaer]] [[Gerlach]], dae dao in de 12e ièw in 'n haol eik haet gelaef. Rónd 1200 woort op die plek 'n kloaster gesjtiechgesjtich en 'n kèrk geboewd. Allewiel bevinge ziechzich hie 't [[chateau Sint-Gerlach]] en de parochie[[kèrk (geboew)|kèrk]] van [[Gerlach|Sint-Gerlachus]]. Wiejer liegkeligke in Sint-Gerlach de basissjoal ''Sint-Gerlachus'', de winkelsj en de sjtasie ''Houthem-Sint-Gerlach''. Langs de groate waeg ''St.Gerlach'' bevinge ziechzich 18e ièwse [[mergel]]e [[carréboerderie|häöf]] die noe tot besjermp dörpsgeziechdörpsgezich behuère. Ouch langs dae waeg sjtoon 'n iezere waeg[[kruus]] en 'n [[neogotiek|neogotische]] [[Maria]][[kapel]] oet 1902. Op 'ne driesjprunk riechtingrichting [[Geulem]] sjteit 'n mergele Gerlachuskapel oet 1870 op de plaats van 'n vreuger waeg[[kruus]]. <br>
In de beemdebaemde van de [[Geul]] lieklik 't natuurpark [[Ingendael]]. Ouch bevinge ziechzich hie de geboewe van [[Franciscusoord]], 'n basis- en miedelbaarmiddelbaar sjoal veur gehandicapte kinger.
