Versie op 24 mrt 2015 22:41 bewirk Dexbot (Euverlèk \| biedrages) 716 bewerkingen K Removing Link FA template (handled by wikidata) ← Gank nao de veurige diff		Versie op 25 okt 2016 12:40 bewirk óngedaon make Stephan 0796 (Euverlèk \| biedrages) 7.345 bewerkingen KGeen bewerkingssamenvatting Gank nao de volgende diff →
Tekslien 8: \| hoofstad = [[Bujumbura]] \| staotsvörm = [[Rippubliek]] \| staotshoof = [[Pierre Nkurunsiza]] (~~sins~~sinds [[2005]]) \| km2 = 27.830 \| pctwater = 7,8 \| inwoeners = 811.~~988~~178.~~091~~921 <small>(~~2009~~2015)</small> \| deechde = ~~323~~401,6 \| munteinheid = [[Boeroendese frank]] \| valutacode = BIF \| tiedzaone = +2 Tekslien 17: \| tld = bi \| landjcode = BDI \| tillefoon = 257 }} '''Boeroendi''' (officieel (Frans): '''République du Burundi''',; (Kirundi): '''Republika y'u Burundi''') is e land in midde-Afrika, ten zuie vaan [[Rwanda]], ten ooste vaan [[Kongo (Kinshasa)]] en ten weste vaan [[Tanzania]], aon 't [[Tanganyikameer]]. Hoofstad is Bujumbura. ~~Rwanda~~Boeroendi heet gooddeils 'n [[regebos]]-vegetatie en -[[klimaot]]. ==Geografie== [[Plaetej:Map_of_Great_Rift_Valley.svg\|thumb\|left\|De Groete Slenk in Oos-Afrika]] Boeroendi is ei vaan de kleinste len in [[Afrika]] en 't heet ouch gein köslijn. De lengde vaan de landsgrenze mèt de naoberlen Kongo-Kinshasa, Rwanda en Tanzania zien respectievelek 233, 290 en 451 kilometer. De [[Mont Heha]] is 't hoegste punt vaan Boeroendi mèt 'n hoegte vaan 2.684 meter bove de ziespiegel. 't Liegste punt is d'n over vaan 't Tanganyikameer (772 m). 't Land maak deil oet vaan e taludriek plateau, mèt 'n gemiddelde huugde vaan 1.707 meter bove ziespiegel. 't Weste mèt 't Tanganyikameer is oonderdeil vaan de westeleken tak vaan de [[Groete Slenk]], 'n actieve breukzone, boe de plate divergere, dös oeterein bewege. De economie vaan Boeroendi is veurnaomelek agrarisch. Same mèt d'n hoege bevolkingsgreuj heet dit geleid tot groetsjaolig oontbossing en boojem[[erosie]]. 't Gief wijers twie nationaal parke die u.m. bedreigde diersoorte wie [[chimpansees]] herberge. Bei nationaal parke woorte in [[1982]] opgeriech um de diersoorte te besjerme. ==Bestuurleke indeiling== Boeroendi besteit oet 17zevetien provincies, die nao hun hoofstad verneump zien. De hoofstad Bujumbura daobij heet 'n eige stadsprovincie. {\| Regel 45 ⟶ 53: \|} ==Demografie== Vaan de bevolking vaan Boeroendi besteit 85 procent oet [[Hutu]]'s, en oongeveer twelf procent oet [[Tutsi]]'s. Traditioneel hierse de Tutsi's euver de Hutu's, wat door de ganse historie tot conflikte geleid heet. Vaan de res zien de [[Twi]], meugelek ing verwant mèt de [[pygmee]]ë, mèt ein procent de veurnaomste gróp. ~~Twie daarde~~80% tot 8090% vaan de bevolking, aofhenkelek vaan de definitie, hingk 't [[christendom]] aon, ~~tösse de 10~~5% ~~en e kwart~~ beoefent de traditioneel religies. Oongeveer 102% tot 5% is [[islam]]itisch. Vaan de christenen is oongeveer twie daarde [[katheliek]] en 15% tot 25% [[protestants]]. ===Ermood=== Vólges 't VN-oontwikkelingsprogram leef 68% vaan de Boeroendese bevolking oonder de ermoojgrens. ==Historie== Op ze lès in de [[zestienden iew]] woort 't oonaofhenkelek keuninkriek Boeroendi gestiech; de awwer historie is oonbekind. In [[1903]] woort Boeroendi, mèt Rwanda, es ei vaan de lèste len in Afrika vaanoet [[Tanzania]] gekoloniseerd door [[Duitsland]]. Nao d'n [[Ierste Wereldoorlog]] mós Duitsland 't gebeed op las vaan de [[Volkerboond]] aofstoon en in [[1923]] woort 't oonderdeil vaan 't [[Belsj]] mandaotgebeed [[Roeanda-Oeroendi]]. In [[1962]] woort Boeroendi mèt keuning [[Mambutsa IV van Boeroendi\|Mambutsa IV]] aonaofhenkelek. [[1966\|Veer jaor later]] woort Mambutsa aofgezat door ziene zoon [[Ntare V van Boeroendi\|Ntare V]]. Datzelfde jaor nog woort heer door 'ne coup aofgezat en woort de rippubliek ingestèld. In [[1972]] woort de veurmaolege keuning vermaord, en dat leide tot 'ne [[börgeroorlog]] tösse de Hutu's en de Tutsi's dee door president [[Michel Micobero]] mèt groof geweld oonderdrök woort. In [[1976]] kaom zoe Micobero zien regering aon häör ind door 'ne coup vaan [[generaol]] [[Jean Baptiste Bagaza]], ouch 'ne Tutsi, meh gemaoteg. Bagaza veurde geliekheid tösse Hutu's en Tutsi's in, meh woort door de jaore eweg ummer wreder. Zoe kraog in [[1987]] [[Pierre Buyoya]] nao 'ne nui coup de mach in Boeroendi. In [[1993]] sjreef heer verkezinge oet, woebij heer verslage woort door de Hutu [[Melchior Ndadaye]]. Tege häöm woort datzelfde jaor 'ne nuie staotsgreep georganiseerd en allewel tot dee mislökde woort Ndadaye wel vermaord. De spanninge lepe in [[1995]] oet op 'ne nui [[Boeroendese Börgerkreeg\|börgeroorlog]], dee indegde mèt 't obbenuits installere vaan Buyoya es president en 'n veurziechtege verbetering vaan de stabiliteit. ~~Sins~~In [[2003]] is d'n Hutu [[Domitien Ndayizeye]] aon de mach gekome en sinds [[2005]] is Pierre Nkurunsiza president vaan 't land. In juni 2005 vreug de Veiligheidsraod vaan de [[VN]] in resolutie 1606 um de opriechting vaan 'n Bezunder Kamer binne 't rechsstelsel vaan Boeroendi, die oonderzeuk deit nao [[genocide]] en ander misdaode die gepleeg wore in d'n börgeroorlog vaan [[1993]] tot 2005. In [[2007]] woort e akkoord bereik euver de vörming vaan 't tribunaal en november dat jaor woort ouch e akkoord bereik euver de vörming vaan de stuurgróp. In april [[2015]] brak euvernuits oonrös oet naodat de sinds 2005 regerende partij de zittende president Nkurunsiza veur 'n dèrde termien wouw aonstèlle es presidentskandidaot. Groetsjaolige demonstraties waore 't gevólg, boe-bij tot noe mie as 400 doeje zien gevalle, 200.000 minse zien gevlöch en 600 lui zien gearresteerd. Ouch woort op 13 mei [[2016]] 'n couppoging gepleeg oonder leiding vaan ginneraol-majoor [[Godefroid Niyombare]], die evvel mislökde. <ref>http://www.bbc.com/news/world-africa-35436560</ref> ==Referenties== <references/> {{Afrika}}

Burundi: Versjèl tösje versies