Viele: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K +sjabloon
K links
Tekslien 1:
{{dialek|Vieleter}}
'''Viele''' (Nederlands: Vijlen) is e [[dörp]] in de [[gemeinte|gemingde]] [[Vols]] in 't [[heuvelland]] va [[Nederlands Limburg|Zuid Limburg]]. D'r naam kunt van 't [[Latien]]sj villa of villare en heejmit weëd bedoeld ing (here)boerderei óp e landgód. De hoezer en [[haof|höf]] van 't dörp bevinge zich óp d'r Vielenerberg (192m.) en in 't dal van de Mecheler of Lombergerbaach. Doa woane óngeveer 1500 luuj.
In de buurt liegkt d'r groeëte [[Vielener busj]].
 
==Buurtsjappe==
Beej Viele hure de buurtsjappe[[buurtsjap]]pe:
* [[Komeresj]] ([[Kamerig]]) (Camerig)
* [[Kotteze]] (Cottesse)
Tekslien 13:
 
==Gesjiedenis==
An d'r Kelderwaeg zow ing [[Romeinse villa|villa]] oet de Romeinse tsiet ha gesjtange. Óch weëd gesjproake uvver e adelik hoes ''Termoere''. Dae naam kunt truuk in e hoezercomplex, in de Vielenersjtroat. I 1016 weëd óch gesjproake uvver inge hof ''Viele'', noe d'r ''Munnikshof'' (Vielenersjtroat 51) geneumd, is ing sjenking an de [[abdei]] va Burtsjeid i [[Oche]](Aken). D'r naam Munnikshof herinnert an de vrugger abdei va Burtsjeid. Die abdei how in 't midde van d'r [[14e eeuw]] väöl land i egedóm in dees sjtreek. D'r pastoer van de [[parochie]] woat beneumt durch de [[abdis]] van dees abdei. De abdis, Gróndvrawwe van de heerlikheed Viele, how 't óch vur 't zage uvver 't beheer van d'r Vielenerbusj. D'r [[Arnold van Gemmenich]] hat in 1319 als allodium (vreej erfgód) d'r busj an de abdei gesjónke. De collectieve gebroeksrechte van dae busj, i 1539 vasgelaad in e reglement óp ing perkamente 'Waldrolle', bleef bis 1940 verbónge mit de höf en hoezer in de zes Vieleter 'Rotten'. Dat zunt: Kamerig, Kottese, Berg, Mameles, Rót en Viele.
In de [[hièrlikheid|heerlikheed]] Viele howwe ze, graad wie i Hozelt óp d'r Öcherwaeg (Akerweg)'t hoes 'A g'ne Banket', ing [[sjepebank]]. I Viele woate de zittinge gehouwe in d'r [[hof (boerderei)|hof]] 't Pannes (Panhoes) (brouwerei).
I 1656 zunt de sjepebanke[[sjepebank]]e va Vols-Hozelt en Viele, ónger 't gezag van de Sjtate-Generaal beejgenee gegange.
 
==Dörp==
Tekslien 21:
 
Óp de kruutsinge va waeg, sjtunt benoa uvveral [[kruutser|veldkruutser]]. <br>
E paar [[carréboerderie|groeëte höf]] bevinge zich in 't dal: d'r ''Munnikshof'', d'r ''Grunnevig'' en d'r [[vakwerk]]hof '''t Pannes''. D'r hof ''Hopsjet'' liegkt bovve óp d'r Vieleberg.
 
==Vereniginge==
De harmonie en óch de drumband hisje Sint-Martinus. Mit 't fès va Sint Maarten, [[11 november]] vingt inge lampionne-óptsóch plaatsj mit d'r 'hillige' óp 't peëd.<br>
De [[sjötterie|sjutterei]] hat als patroeënhillige [[Sint Joep]] (Josef).<br>
De carnavalsvereniging hisjt "De Sjnapsnaze". (sjnaps is sjterke drank).
 
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Viele"