Ripuarisch-Limbörgs: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 6:
In ing zin wuuertj de term ouch waal gebroek veur allein de dialekte op 't Pruusj oetgezunjerdj 't [[Bergisch]] ([[Nuus]] en oeasteliker); hiebie luuet me dus 't [[Platdiets]] op 't Belsj (rónjelóm [[Eupe]]), en veural 't [[Zuudoeas-Limbörgs]] in Nederlandj (rónjelóm [[Haerle]] en [[Gölpe]]) boete betrachting. In dees ing zin geit 't den mit naam euver de dialekte rónjelóm [[Geilekirke]], [[Hinsberg]], [[Erkelens]] en [[Mönchengladbach]]. Wiejer wuuertj 't gebied rónjelóm Haerle döks apaart behanjeltj vanwaenge 't [[Huillands|Huillandjs]]; de zwaor verlimbörgsdje vorm van 't [[Nederlandjs]] zowie die wuuertj gekaldj in Haerle naodet die plaats explosief is gegreudj t'n tieje vanne miene.
== Aafpaoling ==
<!-- lik/-lich
-->
== Kènmirke ==
De Ripuarisch-Limbörgse dialekte höbben e paar kènmirker euverein. Zoea zeen ze bao allemaol [[toeanen op 't Limbörgs|tonaal]] en ligke ze t'n oeaste van de [[Panninger Linie]] (me zaet dus ''sjmaal'' en neet ''smaal''). Wiejer kinne de meiste dialekte [[gutturalisering]] (''hónk'' veur ''hóndj'' of ''wèngter'' veur ''wintjer''), [[l-vocalisatie]] (''hòòt'' en ''jòòd'' veur ''hout'' en ''góld'') en ouch klinkerverkórting (''modder'' en ''vadder'' inplaats ''moder'' en ''vader'') kump väölvöljig veur.
Anger algemein kènmirke die doon dinken aan 't Ripuarisch zeen [[r-sjoewheid]] ('t eweglaote van de -r in codaposiesje, wie ''paeëd'' inplaats ''paerd''), 't gebroek van wirkwäördsvörm wie ''han'' en ''jónt'' inplaats ''höbbe'' en ''gaon'', 't substituering van de [[zaachte g|''g'']] door 'n ''j'' (''jood'' veur ''good'') en 't gebroek van van 't waord ''zage'' of ''zare'' veur ''zègke.
Opvallendj is det väöl dialekte neet mitdoon ane [[t-deletie]], die waal algemein is veure meiste [[Oeas-Limbörgs|Oeas-]] en, in minder maot, [[Centraal-Limbörgs]]e dialekte. Bie sómmige dialekte hèltj det in det t-deletie gares neet veurkump, dewiel anger dialekte 't waal nag in bepaoldje maot doorveure, meh beveurbeildj neet bie wirkwaordsverveuginge.
[[Categorie:Ripuarisch-Limburgse dialekte| ]]
| |||