Elfdaals: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→‎Mitklinkers: Åkerberg 48-54; 501-503
Tekslien 8:
== Klanklieër ==
=== Klinkers ===
{| class="wikitable" width="550px"
|-
! <small>Plaats →</small>
! colspan="2" | <small>Veur</small>
! colspan="2" | <small>Centraal</small>
! colspan="2" | <small>Achter</small>
|-
! width="100px" | <small>Móndjstandj ↓</small>
! width="75px" | <small>neet-róndj</small>
! width="75px" | <small>róndj</small>
! width="75px" | <small>neet-róndj</small>
! width="75px" | <small>róndj</small>
! width="75px" | <small>neet-róndj</small>
! width="75px" | <small>róndj</small>
|- style="text-align:center;"
! <small>Toe</small>
| i
| y
|
| ʉ
|
| u
|-
|- style="text-align:center;"
! <small>Midde</small>
| e
| ø
| colspan="2" | ə
|
| o
|- style="text-align:center;"
! <small>Aop</small>
| æ
|
| a
|
|
| ɒ
|}
* Alle klinkers kónne zowaal kórt es lank zeen; ze höbben ouch allemaol genasaliseerdje versies.
* De IPA-symboeale zeen slechs genieëkinge vanne wirkelike oetspraok, die zich ónnag zwaor versjiltj van plaats toet plaats.
* /ʉ/ wuuertj gespèldj es "u"; /u/ wuuertj gespèldj es "o"; /ø/ wuuertj gespèldj es "ö"; /o/ en /ɒ/ waere gespèldj es "å"; /æ/ wuuertj gespèldj es "ä".
* /ə/ kump veur es 'nen ónbeklemtoeandje variant van /e/.
 
Boete de [[monoftóng]]e hiebaove guuef 't nag 'n lang lies aan [[diftóng|gediftóngeerdje]] en [[triftóng|getriftóngeerdje]] klinkers. Vaste diftóngen en triftónge zeen: "uä", "yö", "ie", "åy", "au", "ai" en "iuä". Wiejer guuef 't nag get incidenteel diftónge die óntstaon door waordverbuginge, wie "io", "oe" en "ou". Al dees dif- en triftóngen höbben ouch genasaliseerdje variante.
 
[[Nasalisering]] kump veur oet historische raejen, wie "gǫs" /gũ:s/ ''gaws'' oet 't [[Oergermaans]] ''*gans''. Anger nasalering kump veur oet 'n ''-n'' die achter de betróchte klinker steit; in dit val wuuertj geinen ogonek gesjreve, went dit is 'n universeel regel. In sómmige vel wuuertj aevel 'ne klinker genasaliseerdj door 'n nasaal die veuraafgeit; e veurbild is "snįuä" /snsnĩɥæ̃/. In weer anger vel speeltj toevalligheid of waordgeliekenis 'n rol ([[vouksetymologie]]).
 
=== Mitklinkers ===
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Elfdaals"