Kèrmes: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
pleetsje van commons |
KGeen bewerkingssamenvatting |
||
Tekslien 1:
{{Dialek|Valkebergs}}
[[Aafbeilding:ProcessieStgerlach01.JPG|thumb|300px|right|[[Brónk|Processie]] op kèrmeszóndig in [[Houtem]] - [[Sint-Gerlach]]]]
'''Kèrmes''' ies 'n jaorliks truukkièrend fiès in dörp of sjtad. 't Woord ies aafgeleid van kèrkmès, dat [[Heilige Mès]] in de [[kèrk]] beteikent. Dees mès weurt
Dèks weurt kèrmes gehoute ter ière van [[Sacramentsdaag]] of nao de [[brónk]].
==Gesjiedenis==
't Gebruuk geit truuk nao [[tempel]]wiejing van de [[Juud]]de of ouch nao 't [[leechfiès]], dat in [[november]] vèlt en dat 8 daag doert. Bie de [[kerstening]] van de [[Germane|Germaanse]] bevolking woorte op las van [[paus]] [[Gregorius de Groate]] (ca 600), de heidense tempele (fana) óntruump. Vervolges
In de [[katholiek]]e kèrk woort 't fiès in de tied van [[Constantien de Groate]] gebrukelik, alhoewaal in sumpele opzat. <br>
Aanvankelik waor kèr(k)mès de geleze [[Heilige Mès]] bie de inwiejing van 'n kèrk. Saer de 9e ièw ies 't ouch de herdinkingsdaag van de [[kèrkwiejing]] of de [[namesdaag]] van de petroanheilige. De jaorlikse, fièstelike herdinkingsmès woort aangevöld mèt 'n groat fiès. In nog later tied krieg de waereldlike viering sóms de euverhand. Op väöl plaatse haet kèrmes dan nieks miè te make mèt de oarsjprónkelike bedoeling.
Tekslien 12:
De meiste kèrmèsse zint de jaorlikse verjäördaag van de parochiesjtiechting bie de inwiejing van de de kèrk door de [[biesjop]].
De kèrmes besjteit oet twiè daag. De 1e daag, de zóndig, beginnend mèt de [[Heilige Mès|hoagmès]], woanao de brónk oettrèk en 2e kèrmesdaag, de maondig. Gemeinlik höbbe de luuj (en de sjoale) dan vrie.
In die twiè daag weurt van al georganiseerd tot volksvermaak: muziek en danse, de [[sjötterie]] sjuut de vogel aaf of lanceert [[kamersjeut]]. Wiejer weure fancy-fair
De bekèndste zint: drièjmeule, sjlingercarroussel, ruupsj, sjpoakhoes, boetsuitekes, sjeettent, tuike trèk-kraom, vösjkraom, sjloekkraom, vleegmesjienekes.
==Zomerkèrmes en winterkèrmes==
| |||