Trèkzak: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
bdht-klinkerregel
Tekslien 1:
{{Dialek|Gelaens}}
[[Plaetje:Accordion.png|thumb|'ne 1-riejer kwetsjbuul]]
'nenen '''Trèkzak''' is 'ne meziekinsjtrumènt verwant aan ded'n accordeon. In bepaolde deile van Limburg wirt 't woord ''kwetjsbuul'' of ''kwetsjbujel'' gebruuk veur 'nenen trèkharmonica.
[[Plaetje:Handharmonika.jpg|thumb|Kwetsjbuul mèt 3 rieje]]
 
Tekslien 9:
't Insjtrumènt besjteit oet tweë kaste mèt tóngplate. Dees zint mèt ein verbónje door 'ne blaosbalg dae mèt allebei de hènj oetgetrokke en ingeduujd kènne waere. Allebei de hènj aopene [[ventiel (meziek)|ventiel]]e nao de tónge door middel van knup. Mè de rechterhandj waere melodietoane gesjpeeld, mèt de lènker begeleidingsakkoorde zoa wie biej 'ne [[accordeon]].
 
D'r zint versjillende saorte trèkzek: ein-, tweë- en drie-riejers. Op de awtste vörme waas d'r mèr ein riej knöp veur de rechterhandj, womit me ein [[Diatoniek|diatonische]] [[toanlödder]] ten geheuëre koosj brènge. 't Insjtrumènt is, net es de [[concertina]] en de [[bandoneon]], [[wisseltoanig]], d.w.z. dat biej duje en trèkke dezelfde knóp ein anger toan produceert (meistal ein [[secunde]] versjillend; biej 'nenen [[accordeon]] is dat neet zoa).
 
'nenen Trèkzak is behauve [[wisseltoanig]], ouch diatonisch, d.w.z. dat neet alle 12 de meugelike toane van ein [[octaaf (meziek)|octaaf]] aanwezig zint, mèr allein de note van de [[toanlödder]], dit in taengesjtèlling mèt 'ne harmonica dae ouch diatonisch is mèr neet wisseltoanig. Eine 1-riejer in C sjpeelt zoadoonde de toanlödder van c:
 
: c - - d - - e - f - - g - - a - - b - c
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Trèkzak"