Awt-Gelaen: Versjèl tösje versies

| [[Plaetje:TranchotOudGeleen.jpg|260px|thumb|Tranchotkaart oet 1805 van Awt-Gelaen oet 1805.]]

| [[Plaetje:Oud-Geleen-001.JPG|260px200px|thumb|right|De RK Kirk Marcellinus & Petrus.]]

'''Awt-Gelaen''' ([[Nederlands]]: ''Oud-Geleen'') is 'n [[buurtsjap]] in de veurmalige gemeinte [[Gelaen]] in [[Nederlands Limburg]], ein plaatsj die sins [[2001]] óngerdeil oetmaak van de [[gemeinte]] [[ZittertZitterd-Gelaen]] in [[Nederlands Limburg]]. Awt-Gelaen is gelaege ten zuujezuje van [[Zitterd]] aan de westelikewestelikke kantj van de [[Gelaenbaek]] wo de plaatsjnaam van is aafgeleid. Aan de oaskantj likligk de sjtasie [[Gelaen-Oas]] aan de spoarliensjpaorlien ZittertZitterd-HèrleHaerle.

In de middeleëuwe waas Awt-Gelaen ouch bekènd ónger de naam ''Op-Gelaen'', de eërsjte vèrmeldingvermeljing waas in [[1148]]. 't 'Dörp' is nauwnej verbóngeverbónje mèt tweë patroanheilige, Sint-Marcellinus en Sint-Petrus, wonao de parochiekirk is geneump. De aw kern woort gevörmp door de hujige straotesjtraote Pietersjtraot, Peschsjtraot, Dörpsjtraot (noe Marcellinussjtraot), JodensjtraotJodesjtraot en EindsjtraotEindjsjtraot. Aan dees sjtraote ligke allewiel nog ènnige monumente van historische waerd zwoaes 'dörpshäöfdörpshaove en patriciërshoeze'. PèsPes in 't begin van veurige eëuw woort 't dörp lètterlik doorstruimpdoorsjtruimp door de [[KeutelbaekKeutelebaek]] die leep via de PieterstraotPietersjtraot en PeschstraotPeschsjtraot en vervolges aan 't eindj van 't dörp uitmóndjeoetmónje in de Gelaenbaek. Allewiel is dees baek euver häör ganse tracé bènne Gelaen euverkloesd en maak ze deil oet van 't riolesjtèlsel. Al veur de kóms van de mien Maurits in 't begin van de twintigste eëuw waas 't dörp gerich op boerebedrieve, sjönsmakeriejesjönsmaekerieje, laerloajerieje en beerbroewerieje. Door de sjnelle óntwikkeling van Gelaen es industriesjtadindusjtriesjtad, sjmólt 't dörp same mèt de anger dörpe [[Lötterao]] en [[De Kraonkel|Kraonkel]] tot de gemeinte Gelaen.

De Roams-Katholieke kirk Sint-Marcellinus en Sint-Petruskirk gelègegelaege aan de Leurssjtraot haet 'ne [[Romaans]]e toaretaore mèt 'n driebeukige kruusbasiliek in [[neogotiek|neogotische sjtijlsjtiel]], óntwórpe door [[Carl Weber]] en geboewd in 1862-1863. De taore dateert oet [[1504]] en is groatesdeilsgroatedeils opgetrokke oet [[mergel]]. In de kirk is eeneine hèlsjteinehelsjteine doupfóntduipfóntj oet [[1622]], gesjónke door [[Albert Huyn IV]].<br>

BieBiej de kirk sjteit 'n neogotische [[Kapel (geboew)|kepèlkepel]] oet [[1874]] mèt daoindao-in eineine [[calvariegroep]].

Hoes Maes aan de Leurssjtraot 4 is 'nein 16e eëuws twaelaogstweilaogs hoes mèt mergelsjteine sjpeklaoge en wirt door völväöl ''Awt-GelaenersGelaenersj'' ouch waal "'t Bokkeriejershoes" geneump. Jan en Willem Maes geraakde in deepedepe sjölde en 't hoes kreegkroog ènneeine nuujenuje eigenaareigenaer, drossaard Jan van den Stock. Later woort 't lènkergedeilte van 't hoes bewoond door zien kleindochter, die getouwdgetrouwd waas mèt de kapitein van de [[bokkeriejers]], [[Willem de Gavarelle]].

De graote sjlaopkamer woort vreuger gebroek es vergaderzaal van de bokkeriejers. Aan de plefónge warezint in sjtein oetgehouwe bokkeriejersköp, hieop laogewo-op de balkeverdepingsbalke ligke.