Kroedwösj: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K catwiesel
K links
Tekslien 1:
{{dialek|Valkebergs}}
[[aafbeilding:Kroedwösjwkped.JPG|thumb|300px|left|Eine kroedwösj mèt [[boumnoot]] en blaad, [[aels]], [[hómmelskroed]], [[terf]], [[rogge]], [[maoter]], [[hazegerf]] en [[dónderbloom]]. ]]
'ne '''Kroedwösj''' ies 'ne wösj inheems [[kroed]]. Mèt bepaalde bie-eingebrachteeingebrachde soorte besjting d'r ‘t heidens gebroek um dankoffersj te bringe aan de [[god|gode]]. Diet woort door Katholieke[[Katholiek]]e kèrk aafgekäörd meh op ’n gegeve moment gekerstend. Op de fièsdaag van Slevrouwe kroedwieje, [[Maria Hemelvaart]] op [[15 augustus]], vóng en vingk de wiejing van de kroedwösj in de kèrk plaats.
 
==Historie==
Tekslien 7:
’t Ceremonieel herinnert aan ’t brandoffer veur de dóndergod Thor of [[Donar]].
‘n Ander euverlevering verhaolt van de [[apostel]]e die bie ’t bezeuk aan ’t graaf van [[Maria]], in de plaats van häör lichaam, blome en rukend kroed aantroffe.
 
Op zölder of in de sjtal kreeg zoa’ne kroedwösj dan ’n plaetske tot ’t boete ‘ne kièr hómmelswaer (ónwaer) goof.
Tal van [[flora|blomename]] wieze nao dat gebruuk. Mèt de gedachte: es ’t hómmelt (dóndert) en ’t regent, dan ies ’t noadwaer gezegend, goajde me ’n paar tekskes van dat kroed in ’t vuur van de kachel um ’t dreigend. ónheil aaf te were.
Regel 13 ⟶ 14:
==Samesjtèlling==
Zoa’ne kroedwösj waor samegesjtèld oet <font color=red>'''7'''</font> plante: (7=heilig getal). <br>
(De herholinge in de [[volksname van plante|naamgeving]] zint typerend). In [[Venlo]] haet de wösj 9 plante.<br>
 
<font color=red>'''2'''</font> van dees ónheilaafwerende plante:
Regel 37 ⟶ 38:
 
<font color=red>'''1'''</font> boumvröch:
* ’t greunGreun blaad van de [[Boumnoot]], Walnoot (Juglans regia)
 
==Gebruuk==
Op de geboortedaag van de andere [[Johannes de Duiper|Sint-Jan]], Johannes de Duiper op [[24 juni]], ouch waal de [[miedzomerzónnewende]] geneump, woort ’t gedruèg kroed verbrend. Dees ièwenouw traditie sjteit bekènd ónder de naam St. Jansvure.
[[Dónderkroed]], [[Maoter]] en [[Aels]], geplök óp deze biezónderen daag, zouwe zoa väöl extra krach höbbe, dat ze neet allein tege brand en krenkdes besjermde meh ouch hekse, duvele, waerwuif en sjpoake verdreve.
In de sjtad en later ouch op ’t platteland, es de beteikenis zoa langzamerhand vergete ies, verzamele de luuj veur de voots ‘n veldboekèt gemengd mèt get boereblome oet de tuin. Dae wösj weurt dan, gezegend of neet, veur de seer of [[nostalgie]] in ’n vaas gezat of opgehange.
[[Categorie:Tradities]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Kroedwösj"