Wikipedia

Sint-Pièter: Versjèl tösje versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Gank nao de veurige diffGank nao de volgende diff →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
aanvöllinge
historie aangepas
Tekslien 1:
{{ dialek | Valkebergs}}
[[Aafbeilding:Stpieterwkped03.JPG|thumb|250px300px|right|St.Pièter anno 2003 mèt de neo-gotische kapel]]
'''Sint-Pièter''' (van [[Sint Petrus]]) waories 'n veurmalig [[gehuch]] ten noorde van de [[Geul]] bie [[Valkeberg]] in [[Nederlands Limburg|Zuud-Limburg]]. Op't deWaor landkaartgelege van [[Jacob van Deventer]] oet ca [[1550]] sjteit Sint-Pièter esrónd 'n nederzètting rónd ebelangrieke kruuspuntkrusing van doorgaonswaeg geteikend. 'nwaeg ([[WatermeuleVia Belgica]]?). op de Geul enIn 'nt zèstalbegin hoezer of [[boerderie]]je zint op dees kaart te óndersjeije. Invan de archieve20e kumpièw mekreeg neveSint dePièter naamsjtraotname: St. PièterPiètersjtraot, ouchReinaldsjtraot, St.Pe(e)terOastergats, enSjteinsjtraot, StHièkerbaeksjtraot.Pierre tege.
[[Aafbeilding:Stpieterjacobvdeventerwkped.JPG|thumb|250px|right|St. Pièter op de kaart van Jacob van Deventer]]▼
Vanouds huèrde ‘t tot de [[parochie]] en [[gemeinte]] [[Sjin op Geul]], tot 1940. 't Laog èvvel 'n paar kilomaeter wiejer nao 't weste ten opziechte van diet [[dörp]]. Valkeberg liek vlakbie. De grens mèt Valkeberg en [[Hölsberg]] woort gevörmp door respectievelik de [[Geul]] en de Sillebeek of [[Hièkerbeek]]. In 1882 weurt door de [[zuuster (religieuze)|zuustersj]] [[Franciscaan|Franciscanesse]] ter plaatse 'n [[kloaster]] gesjtiech. 'n Paar jaor later kómme dao 'n [[neogotiek|neogotische]] [[kapel (geboew)|kapel]] en 'n [[zuuster (religieuze)|zuusterhoes]] bie. In 1940 ies St. Pièter aan 't [[sjtad|sjtedsje]] Valkeberg vasgegreujd en weurt dan same mèt Sjin op Geul bie de dan nuuj gemeinte Valkeberg-[[Houtem (Valkeberg)|Houtem]] gevoog. De zuustersj verhuze in 1956 nao ’t [[Jezuïet]]ekloaster aan [[de Sjtoepert]] in Valkeberg. Ein aantal karakteristieke geboewe, woa-ónder 't [[mergel]]e hoofgeboew oet de 17e ièw mèt [[barok]]ke voluutgevel, weurt dan aafgebroke.▼
 
Aan de euverkant van de krusing bevingk ziech in 'n moer 'n oud [[kruus]], dat oats in de veurgevel zoot van 'n aafgebroke mergele hoes. In 't veurmalig zuusterhoesSint [[Joep|Jozef]]-[[kloaster]], 't zuusterhoes aan de Sjteinsjtraot, ies allewiel de muzieksjoal gevestig. Dees sjtraot löp ónder 'ne sjpoorduker wiejer riechting [[Walem]] en zou 'n trajek van de [[Romeinse tied|Romeinse]] [[Via Belgica]] zin gewaes. Bovenaan de Sjteinsjtraot, op de Goudsberg, zint reste gevónge van 'ne Romeinse wachtore. <br>
Aan de Reinaldsjtraot bevinge ziech nog 'n paar ouw mergele pande en aan de St. Piètersjtraot liegke nog 'n paar ouw (veurmalige) [[mergel]]e gesjlote boerderieje en hoezer. Ouch de ouwe sjouwburg (1902) van Valkeberg, noe de Hema, bevingk ziech hie mèt 'neop mergelede gevelde mètmergele veurgevel drie moerreliëfs, veursjtèllende de drie [[muze]]s, en 'ne karakteristieke glaas-in-load pui in [[art-nouveau]].
Aan de meuletak van de Geul sjteit nog ummer de ouw [[watermeule]] oet de 16e ièw (mèt 'n aantal later verboewinge). 't Geboew, same mèt 'de u-vörmige haof, ies opgetrokke in mergel (de haof ies gerenoveerd in 2007).
De [[carréboerderie|gesjlote haof]] [[Euverhem]], dae ziech aan de voot van de Goudsberg en Sjaatsberg bevingk, woort ummer bie de [[buurtsjap]] Sint-Pièter gerekend.▼
 
==Historie==
Aan de [[Maas]], bie Mestreech, liek ’n ander dörp mèt de naam [[Sint Pieter (Mestreech)|Sint Pieter]].<br>▼
▲[[Aafbeilding:Stpieterjacobvdeventerwkped.JPG|thumb|250px300px|right|St. Pièter op de kaart van Jacob van Deventer]]
Aan de [[Voor]], in [[Belsj Limburg]] liek [[S'n Pieëter|Sint-Pietersvoere]] (plaatselik S'n Pieëter geneump).▼
Op de landkaart van [[Jacob van Deventer]] oet ca [[1550]] sjteit Sint-Pièter es 'n nederzètting rónd e kruuspunt van doorgaonswaeg geteikend. 'n [[Watermeule]] op de Geul en 'n zèstal hoezer of [[boerderie]]je zint op dees kaart te óndersjeije. In de archieve kump me neve de naam St. Pièter ouch St.Pe(e)ter en St.Pierre tege. <br>
Vanouds huèrde ‘t tot de [[hièrlikheid]], [[parochie]] en later in 1785 tot de [[gemeinte]] [[Sjin op Geul]], tot 1940. 't Laog èvvel 'n paar kilomaeter wiejer nao 't weste ten opziechte van diet [[dörp]]. Valkeberg loog vlakbie. De grens mèt Valkeberg en [[Hölsberg]] woort gevörmp door respectievelik de [[Geul]] en de Sillebeek of [[Hièkerbeek]].
 
Bie 't [[Partagetractaat]] in 1661, woabie sjtad en land verdeild woorte in Sjpaans en Sjtaats gebeed, kaom Sint Pièter (same mèt Sjin) ónder Sjpaans bewind. 'n Sjtatig [[Mergel]]e hièrehoes mèt haof oet de 17e ièw, zou toen geboewd zin es Sjpaans [[liènsjtèlsel|liènhof]]. De grenze van Sjpaans en Sjtaats lepe willekeurig doorein. Valkeberg waor Sjtaats gewore, alhoewaal 't 't Sjpaans liènhof toesjrief aan 'n ander barok geboew in de Gozewiensjtraot (noe VVV-kentoar). <br>
In dae Sjpaanse tied, 17e ièw, woort in 't hièrehoes ouch 'n [[kapel (geboew)|kapel]] geboewd, veur de [[katholiek]]e, die in de kèrk van 't kortbieliegkende Sjtaatse Valkeberg ([[protestant]]) neet terech koeste. <br>
▲Vanouds huèrde ‘t tot de [[parochie]] en [[gemeinte]] [[Sjin op Geul]], tot 1940. 't Laog èvvel 'n paar kilomaeter wiejer nao 't weste ten opziechte van diet [[dörp]]. Valkeberg liek vlakbie. De grens mèt Valkeberg en [[Hölsberg]] woort gevörmp door respectievelik de [[Geul]] en de Sillebeek of [[Hièkerbeek]]. In 1882 weurtwoort door de [[zuuster (religieuze)|zuustersj]] ,[[Franciscaan|Franciscanesse]] terin dat zelfde plaatsehoes 'n [[kloaster]] gesjtiech. 'n Paar jaor later kómmekaome dao 'n [[neogotiek|neogotische]] [[kapel (geboew)|kapel]] en 'n [[zuuster (religieuze)|zuusterhoes]] bie. In 1940 ieswaor St. Pièter aan 't [[sjtad|sjtedsje]] Valkeberg vasgegreujd en weurtwoort dantoen same mèt Sjin op Geul bie de dan nuuj gemeinte Valkeberg-[[Houtem (Valkeberg)|Houtem]] gevooggetrokke. De zuustersj verhuzeverhuusde in 1956 nao ’t [[Jezuïet]]ekloaster aan [[de Sjtoepert]] in Valkeberg. Ein aantal karakteristieke geboewe, woa-ónder 't [[mergel]]e hoofgeboew oet de 17e ièw mèt [[barok]]ke voluutgevel, weurt dan aafgebroke.
't Mergele hoofgeboew oet de 17e ièw, mèt [[barok]]ke voluutgevel, woort in 1964 aafgebroke.
 
==Euverem==
▲De [[carréboerderie|gesjlote haof]] [[Euverhem]], dae ziech aan de voot van de Goudsberg en Sjaatsberg bevingk, woort ummer bie de't [[buurtsjap]]gehuch Sint-Pièter gerekend.
 
==Dialek==
Regel 24 ⟶ 30:
* [[Bert Diederen]] (1948) (leedsjes) <br>
De drie Diederens (van Dedere) zint breursj en zuuster vanein.
 
==Sint Pieter==
▲Aan de [[Maas]], bie Mestreech, liek ’n ander dörp mèt de naam [[Sint Pieter (Mestreech)|Sint Pieter]].<br>
▲Aan de [[Voor]], in [[Belsj Limburg]] liek [[S'n Pieëter|Sint-Pietersvoere]] (plaatselik S'n Pieëter geneump).
 
==Externe link==
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Sint-Pièter"