Nedertreechs

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Nedertreechs is 'n creooltaol die veur 't iers door de Limbörgse en Braobanse taolweitesjappers Flor Aarts en Carlos Gussenhoven woort gebruuk in 1999 en later ouch door aander taolweitesjappers die ziech bezeg hawwe mèt de Limbörgs taol. Nedertreechs is gei Limbörgs dialek mer e Nederlands, of beter gezach Hollands dialek. 't Is 't Nederlands dat väöl Mestreechtenere allewijl spreke en moot neet verward weure mèt de verhollandesiering vaan 't Mestreechs dialek. Dèks weurt 't Nederstreechs Huillands geneump. Evels is strik gezeen 't Huillands de vergeliekbare creooltaol vaan Heerle, boe 't zelfde, mesjiens nog extremer, is gebäörd mèt 't door Heerles beïnvloojd Nederlands wat dao gesproke weurt. 't Woord kump vaan 't Nederlands en Mestreechs.

Mestreechse en Nederlandse wäörd in 't Nedertreechs en verhollands Mestreechs

De vocabulaire vaan 't Limbörgs in 't algemein en 't Mestreechs in spissefiek is deils euvergenomme door 't Nedertreechs. Dat wèl zègke tot ze aw Mestreechse wäörd wie kemissie, tuutsje, tuurtsje, pune, teleur en zwegel gebruke in 't Nederlands, dèks in mie Nederlandse klaanke (komissie, tuitje, taartje, punnen, teleur en zwegel). Aandersum weurt door aandere weer de Nederlandse wäörd, boodschap, zakje, gebakje, kussen, bord en lucifer gebruuk in 't Limbörgs, dèks zjus mèt Limbörgse klaanke (boodsjap, zekske, gebekske, kusse, bord en lucifer). Evels is die lètste versjijning weer verhollands Mestreechs en, allewel 't oongeveer tegeliekertied is opgekomme mèt 't Nedertreechs vaanweeg dezelfde reije (opkoms vaan de Nederlandse taol in Mestreech), is dat dös get gaans aanders.

Veurbeeldzinne

Me zuut ummertouw dèkser tot väöl lui Limbörgers zinne make mèt zoewel Limbörgse es Nederlandse wäörd en daodoor zien respectievelek Nedertreechs en verhollands Mestreechs oontstande. Evels is 't versjil tösse die twie versjijninge (de eine 'n creooltaol, de aander 'n dialekversjijning) gaaroet neet meuilek te zien.

Mestreechter Limbörgs:

Iech geluif tot veer nog noets zoeväöl lui op de Vriethof bij mekaar hadde gezeen. Eus naoberse heet ziech zjus in de sale, mèt al häöre couraasj, gaans sjoen stievele gekoch. Miene manager is neet kraank, meh heer veult ziech wel dèks meuj.

Nederlands:

Ik geloof dat wij nog nooit zoveel mensen op het Vrijthof bij elkaar hadden gezien. Onze buurvrouw heeft zojuist in de sale, met al haar moed, hele mooie laarzen gekocht. Mijn manager is niet ziek, maar hij voelt zich wel vaak moe.

Verhollans Mestreechter Limbörgs:

Iech geluif dat veer nog nooit zoeväöl mense op 't Vriethof bij elkaar hadde gezeen. Eus buurvrouw heet net in de sale, mèt al häör mood (maag allewijl wel, weurt evels wel es minder sjoen gezeen), hiel mooie laarze gekoch. Mien manager is neet ziek, meh heer veult zich wel vaak meuj.

Nedertreechs:

Ik geloof tot wij nog nooit zoveel lui (maag euvereges wel op 't Nederlands, veult wel verawwerd aon) op de Vrijthof bij mekaar (spreektaol in 't Nederlands) hadden gezien. Onze naberse heeft zich (ziech gekoch is op 't Nederlands neet weijerkierend, dös: gekocht, zoonder zich) juist in de sale, met al haar couraasj, gans (obbenuits: maag euveregs wel op 't Nederlands, weurt allein weer es hendeg aajd gezeen) mooie stevele gekoch. Mijn manager is niet krank, meh hij voelt zich wel deks moe.

Brón

• Verhaol vaan Eus Taol, Flor Aarts (Ierste drök, 2009)