Metathesis
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Sint-Joasters. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Metathesis of metathese verwies in de taalkunde nao 't versjiensel det littere in e waord waere ómgewusseldj mit einanger. Zón verwusseling kan individueel en per vergissing plaatsvinje, mer ouch structureler ómdet littercombinaties sómtieds lestig in de móndj ligke. Zoa kalle klein kinjer döks van raps inplaats rasp.
In d'n tied höbbe in versjillige spraoke in etymologisch verwantje wäörd ouch metathesis plaatsgevónje.
Veurbiljer
bewirkIn de lies hie-ónger völg e lieske van verwantje wäörd wobie sómmige metathesis höbbe gehadj. De vörm die gein metathesis höbbe gehadj staont tösse häökskes.
Limbörgs (Norbiks) | Nederlandjs | Duutsj | Ingelsj |
---|---|---|---|
aelber (via aerbel) | (aardbei) | (Erdbeere) | - |
baeëne (brenne) | (branden) | (brennen) | burn |
baoën | (bron) | Born | - |
kaeërsjmès (krismès) | kerstmis | (Kristkind) | (Christmas) |
(vroos) | vorst | (Frost) | (frost) |
(vrösj, kwakvrösj) | kikvors | (Frosch) | (frog) |
(wèpsel, weps) | wesp | Wespe | wasp |
In versjeie Limbörgse dialekte kaltj me van melger (mergel), ölger (örgel) of malber (marmer) en dölper (dörpel). Limbörgse plaatsname mit metathese zeen ónger anger Born en Voelender (Voerendaal); bie plaatsname wie Ikkelder (Eckelrade), Bèngelder (Bingelrade); Wielder (Wijlre) is 'n anger proces ane gank, namelik ieës apokope "Ikkelrade" > "Ikkel-r" en vervölges epenthese "Ikkelre" > "Ikkelder".