Kroompier

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'ne Kroompier is in Oost Belsj 't plat waoërd vör 'ne erpel. Ooch in 't Welsj betekent "crompire", erpel. In 't Kosovaars en 't Bosnisch neumt me 'ne erpel ooch "krompir" en in 't Kroatisch "krumpir".

Etymologie

D'r oorsjproong van dae naam mót me zeuke in d'r 17de ieëw wie hie óp groeëte sjaal kròm paere (kiek plaetsje) - 'ne naam dae in d'r loop van d'r tied verenderde in kroompier - waoërt geteeld en gaeëte. Later, wie me begin 19de ieëw översjakelde óp d'r erpel góng d'r naam över óp die greunte. 'n Ander mögeleke oorsproong is oet het Hoeëduutsje Grundbirnen.

Riefkeukskes

In Wallonië werre nog ömer riefkeuk gemakd van d'r topinamboer. Me raspt d'r topinamboer en vermèngt dat mèt vèt. Da vórmt me rón keukskes die me in de pan bakt.

Beeldsjpraak

In Wallonië is "crompire" ooch 'n vreunteleke benaming, in d'r traant van 't Nederlands Limburgse gekske. In Vlaandere gebroekt me da "patat". Dis benaming gèèt dèk gepaard mèt 'ne aaj över d'r kóp. In Belsj-Limburg kènt me de oetdrökking 'ne miensj is gene erpel oeëmèt me zègke wilt dat 'ne miensj e redelek waeze is. 'n Oetdrökking die gangbaar is in Midde-Limburg is zónger aerpel geine friet oeëmèt me zègke wilt dat me get mót doon es me get wilt bereike.