Kroenekraan
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'ne Kroenekraan, Nederlands kraanvogel, Grus grus, is 'ne groeëte trèkvaogel dae in 't noorde en ooste van Europa z'n broedgebied haat en d'r zaomer dörbrèngt. Vör d'r weenter trèkt d'r kroenekraan nao Afrika. Hönne trèk gèèt eind oktober, begin november en februari, maart övver 't ooste van Nederland (o.m. Limburg 2011 en Zitterd, 2007 en Sjinveld, 2010 en Merkelbek 2013) en Belsj (S'n Maeëte, 1999). Kroenekrane laeve in natte wèjje en hoeëgveenmoerasse. Ze werre ooch wal d'r Europese kroenekraan geneumd.
Symboliek
bewirk- In China kènt me “Hieëmelse kroenekrane” (tian-he) of “Gezaegende kroenekrane” (xian-he) boodsjappers van wieshèèd, de legendarische Taoistische wieshede die waoërte verveurd op d'r rugk van 'ne kroenekraan.
- In Japan sjtèèt d'r kroenekraan symbool väör 'n laank laeve, haoëp, gelök en tevraejenhèèd.
- In de christelijke iconografie is d'r vaogel 'n symbool vör de waakzaamhèèd.
- In de Egyptische hiërogliefe sjtèèt d'r kroenekraan vör de lètter B.
Kenmaerke
bewirkD'r kroenekraan is 'ne sjlaag groeëter wie d'r witte stork en haat 'n gries vaerekleed. D'r achterkaant van d'r kop is wit terwiel de kael zjwart is. Ooch baove op d'r kop is 'n zjwart dèèl.
Voedsel
bewirkIn hön broedgebied of in hön weenterverblief aeëte kroenekrane väöral deerlek voedsel zoewie groeëte insecte, wörm en amfibieë. Op dörtrèk lande ze op os velder en aeëte ze ekele, överblaeve maïskorrels, grane en erpele die op de velder zeunt blieve liegke.
Väörtplaanting
bewirk'n Kroenekranepaar makt 'n nès in 'ne waas midde in 'n laestig te bereike moeras. Mètstens is d'r mer èèn jong. 't Jong verläöt al flot 't nès, lang väör 't kan vlege, dit öm roofdere zoe wènnig mäögelijk kaans te gaeve. De owwersj lope mèt 't jong roond in de besjötting van 'ne bösj en vore 't bie töt 't in sjtaot is te vlege en èèges aeëte te vinge.
Extern leenke
bewirk- SoortenBank.nl beschrijving, afbeeldingen en geluid
- Kaart met waarnemingen in Nederland