Kaumerbaak
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Heëlesj. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Kaumerbaak, óch 't Zilverbeëksjke geneumd, is ing ziebaak van de Geleënbaak en óntsjprink bei de ouw muële Boavesjte Kaumer (óch bekank es Euvesj Kaumer), i gen ouw noabersjaf Kaumer, hütsedaags e deel van 't Heëlesj sjtadsdeel Heëlebaan. De brón heesj Druëpnaas of Droepnaas. De naam Kaumer i Kaumerbaak kunt va kalde born, dat wil zage kouwe brón.
Dees baak met ing lengte van elf kilometer sjtreumt vuur e groeët deel durch de bebouwing va de geminde Heële. De baak is rech gemaak ('genormaliseerd') en vuur e groeët deel uëverkloesd (circa 6,5 kilometer). Wier is d'r boam bekleid mit beton en sjting. De baak kunt oet i gen Geleënbaak kót bei kesjtieël Gebrook. Bei Gebrook ligk ing Regionaal Waterzuverings Insjtallatie (RWZI) die reen gemaak water ('effluent') lieët oetkómme in dees baak.
Weil 't water i g'n Kaumerbaak flot sjtreumt, woar ze vreuger broekbaar vuur watermuëles. Bekinde watermuëles zint of woare:
- De Kaumer Oaligsmuële of Boavesjte Muële va Heëlebaan
- De Kaumermuële of Ungesjte Muële va Heëlebaan
- De Oaligsmuële bei d'r Oambusj i Heële-centrum (maalveëdig)
- De Sjandelermuële i de noabersjaf Sjandele
- De Köpkesmuële bei Heëlehei