Jules Deelder

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Jules Deelder, 2013

't Gediech "Cool" vaan Jules Deelder in metrostatie Coolhaven.

Justus Anton (Jules) Deelder (Rotterdam, 24 november 1944 - dao, 19 december 2019) waor 'ne Nederlandsen diechter, sjriever en veurdrachskunsteneer. Zien markante versjijning en ziene stijl vaan diechte en veurdrage maakde häöm tot 'ne bekinde Nederlander, oet boete de kring vaan poëzieleefhöbbers.

Biografie

Jules Deelder woort in 1944 gebore in Overschie, wat daan zjus e paar jaor door Rotterdam waor geannexeerd. Nao de HBS haolde heer zien MO-akte Nederlands. Al op èlfjaorege leeftied sjreef heer zien ierste gediech. In 1962 versjeen veur 't iers werk vaan häöm in drök: 't gediech "Straat" woort aofgedrök in de Amsterdamse gezèt Algemeen Handelsblad. Zie talent woort opgepik door Simon Vinkenoog, dee häöm oetnodegde veur de lendeleke poëzieaovend in theater Carré in 1966. Drei jaor later versjeen zienen debutbundel Gloria satoria. T'rzelfdertied späölde heer kortstundeg in de popgróp Popera; in 1967 had heer nao eige zègke 'n rencontre mèt Jimi Hendrix.

In de jaore zeveteg volgde diverse aander bundels. Ouch góng Deelder ummer mie proza sjrieve. 'n Aontal verhaole woort in 1976 gebundeld in Proza. In 1980 sjreef heer e book euver de Rotterdamse bokser Bep van Klaveren. Deelder versjeen sinds deen tied ouch diverse kiere in de media; dees optrejjes zouwe vaanaof de jaore negenteg frequinter weure. Dèks trejde heer same mèt Herman Brood op. Deelder leefde langen tied same mèt Annemarie Fok; in 1985 zouw hun dochter Ari weure gebore.

Deelder storf ind 2019 nao e zier kort kraankebèd. Um ziene levesstijl had heer zelf noets gedach zoe'ne leeftied te hole.

Stijl en imago

Deelder zie diechwerk is euver 't algemein begriepelek vaan aard en betrèk ziech op herkinbaar thema's. Vaste oonderwerpe zien Rotterdam, voetbal, drugs en d'n Twiede Wereldoorlog. Dèks höbbe zien gediechte 'nen absurde of humoristischen oondertoen.

Deelder woort bekind door zien opvallende versjijning: zie zwart kostuum, zwart haor stief nao achter gekemp en designbrèl lieverde häöm d'n titel 'bès gekleide maan vaan Nederland' op. Heer spraok, ouch wienie 'r veurdroog, ummer mèt e Rotterdams accent. Op sjrif hanteerde heer 't Rotterdams veural in 't book euver Bep van Klaveren. Aander dinger boe heer bekind um kaom te stoon waore 't frequint gebruuk vaan speed en zien leefde veur jazzmeziek (boe heer ouch compilatie-cd's en radioprogramma's vaan maakde), voetbalclub Sparta en otomerk Citroën. Heer maakde ouch reclame veur diverse produkte. Deelder droog de bijnaom "Nachbörgemeister vaan Rotterdam".

Bekinde gediechte vaan Deelder zien "Blues on Tuesday", "Beknopte topografie van de Rijnmond" en "Lieve Ari" (veur zien dochter, zuug bove). Dat lèste gediech steit sinds 2002 aon de moer vaan de Beneluxtunnel oonder de Nuie Maos (um perceis te zien in de fietstunnel), oetgestrek euver 'n lengde vaan 900 meter.

Werk

Poëzie

• ABC voor de genieter van Marihuana (oonder 't pseudoniem 'Julian the Joint', mèt 'Yousouph Ben Houpla' (=Rob Peters); 1968)
• Gloria Satoria (1969)
• Dag en nacht geopend (1970)
• Boe! (1972)
• Op de deurknop na (1972)
• De zwarte jager (1973)
• Moderne gedichten (1979)
• Sturm und Drang (1980)
• Junkers 88 (1983)
• Portret van Olivia de Havilland (1985)
• Interbellum (1987)
• Lijf- en andere gedichten (1991)
• Renaissance: gedichten '44-'94 (1994)
• Transeuropa (1995)
• Het lot van de eenhoorn (1997)
• Bijbelsch (1999)
• N.V. Verga (2001)
• Inderdaad nee (mèt printsjes vaan Herman Brood; 2003)
• Zonder dollen (2004)
• Vrijwel alle gedichten (2004)
• Tussentijds (2008)
• Ruisch (2011)
• Totaal Loss (mèt composities en artwork vaan Louis Gauthier; 2011)
• Rotown Magic (mèt artwork vaan Louis Gauthier; 2012)
• Het Graf van Descartes (2013)
• Rotterdamse kost (veur de Poëzieweek 2017)

Proza

• Proza (verhaole; 1976)
• The Dutch Windmill (gemingk book euver Bep van Klaveren; 1980)
• Schöne Welt (verhaole; 1982)
• Modern passé (verhaole; 1984)
• Drukke dagen (verhaole; 1985)
• Amber & Akka (stripverhaol, mèt teikeninge vaan Rob Peters; 1985)
• Gemengde gevoelens (roman; 1986)
• De T van Vondel (verhaole; 1990)
• Euforismen (spreuke; 1991)
• Jazz (verhaole; 1992)
• Geheid Deelder: zes verhalen geschreven ter gelegenheid van het vijftigjarig jubileum van De Bezige Bij (1994)
• Straat / Road (vertaoling vaan Jim Cartwright; 1994)
• De bevrijding van Koos Spook (kinderbook; 1995)
• De dikke van Deelder (verhaole (Schöne Welt, Modern passé, Drukke dagen, De T van Vondel); 1997)
• Konijnenhok op Overschie (moppebook; 2005)
• Vrijwel alle verhalen (verhaole; 2009)

Theater

• Sneeuwwitje en de zeven dwergen (z.j.)
• Angel eyes: solo voor trompettist (1998)
• Antigone (vertaoling; 2000)

Prieze

• 1988: Anna Blamanpries veur zie gans oeuvre
• 1999: Johnny van Doornpries
• 2004: Wolfert van Borselenpenning (oetgereik door de stad Rotterdam)
• 2005: Edisonpries veur cd Deelder blijft draaien
• 2005: Tollenspries

Bron

Dit artikel is gebaseerd op 't corresponderend Nederlandstaoleg artikel, en wel in dees versie.