Hièremiet
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'ne Hièremiet of kloezenaer ies 'ne miensj, dae truukgetrokke wilt leve mèt de bedoeling ziech aan God euver te geve, door te vaste, te bae en te wake. Hae woont in 'n sumpel huuske, wied van de bewoonde waereld. De naam van zoan huuske ies kloes of hermitage, nao 't Latiense woord eremita of 't Griekse woord erèmia dat einzaamheid beteikent.
Gesjiedenis
bewirk't Versjiensel deit ziech binne 't Christendom veur vanaaf de 4e ièw. Hièremiete weure dan anachorete geneump. In de 10e ièw begint in Frankriek en Italië 'n vörm van aafzóndering, woa bie de hièremiete ziech neet al te wied van de bewoonde waereld vestige. Zie goon dan praeke in de plaats en bedele dao veur hun levesónderhoud.
Sómmige kloezenaersj leve in groepe en vörme op dees meneer 'n soort gemeinsjappelik leve. Hie oet greuje de ordes van de Camaldulenzersj en van de Kartuzersj. Nog later die van de Coelesjtienersj en Augustienersj.
Op d'n doer verdwiene de hièremiete-gemeinsjappe um plaats te make veur monnikke, die in kloastersj wone. Miè nao 't oaste toe en in Rusland blief 't versjiensel van hièremiet langer besjtoon.
Bekènde hièremiet
bewirk'ne Bekènde hièremiet ies Gerlach of Gièrling van Houtem. Hae woonde in de 12 ièw bie Houtem in 'n hol eik. Op de plek van dees eik, ies in de 13e ièw 't kloaster Sint-Gerlach geboewd, dat in de 18e ièw gerenoveerd ies gewore tot 'n kesjtièl mèt haof ónder de naam chateau Sint-Gerlach. De kèrk van kloaster en kesjtièl ies noe de parochiekèrk en gewiejd aan de heilige Gerlachus.