Herte

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Hertes. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Herte (Herten) Gewaeze gemeinte in Nederlandj
Gevörmp	?
Opgehaeve	1991
Opgegange in	Remunj
Provincie	Nederlands Limburg
Hoofplaats	Herte
Opperflaakde (bie opluffing)	6,87 km²
– daovan water:	0,53 km²
Inwoeners (kort veur opluffing)	3.425(1971)
– deechde:	498/km²
Lies van börgemeisters

Centrum van Herte

Herte is ein dörp in Nederlands Limburg, vlakbiej Remunj. Vreuger waar Herte zelfstenjig, noe maak 't óngerdeil oet van de gemeinte Remunj (45.000 inwoners). Herte ligk aan de Maas, en haet watersjport-faciliteite rondjom Marina Oolderhuuske, vlakbiej de beroemde Rooj Brögk in Herte. Recentelik zeen d'r hoeze biejgeboewd aan 't water.

De gemeinte Herte besjtong vreuger oet 4 kerne te weite: Herte, Maerum, Oeal en Aan'ne Riekswaeg. Nao de herindeiling haetj de gemeinte Remunj dao nog ein paar boewplanne tössegeboewdj, en zeen door 't Meuleveldj, Mösseberg, Kop van Herte en Oolderveste en Wolfsberg de veer aaj kerne aan ein gegreujd toet ein groot dörp.

Historie

Herte weurdj in 't jaor 968 veur 't iëerst in schriftelikke bronne vermeldj. Dees vermelding waas te vinje in ein akte. Volges dees akte zoew keuningin Gerberga va Sakse in 't jaor 968 ein schinking höbbe gedaon aan de abdiej van St. Remigius in Reims. Toet dees schinking beheurdje ouch Villa Hertra.

In de 13e ieuw haeje diverse edele en abdieje grondj in Herte. Deze grondj waerde in de laup van de ieuw allemaol opgekoch of euvergedrage aan de Munsterabdiej te Remunj, die waerde hiemit de grootste grondjeigenaer. De wereldlikke mach loog biej de Grave van Gelre, diej 't in leen gegaeve hejje aan de Here van Cuijk. Later ginge dees rechte euver op de gesjlachte Van Heinsberg en Van Haren öm in de laup van de 15e ieuw weer aan Van Heinsberg toe te komme. Jan van Heinsberg sjtorf in 1448 zonger zeuns. Herte koom aan zien dochter, die getrouwd woor mit Jan van Nassau. Dit echpaar verkoch de heerlijkheid Herte tensjlotte in 1464 aan Godard van Vlodrop. Dees familiej bleef in 't bezit van Herte toet 1565. Hiejnao waerde de heerlikheid nog inkele kiëre verkoch toet aan de Franse Revolutie.

De heerlikheid Herte waas gelaege in het Euverkwarteer van Gelre en haaj ein eige schepenbank mit leeg jurisdictie. De hoog jurisdictie loog biej Remunj.

Historische inwoeanertalle

Jaor Aantal Greuj (gans Limburg) 1830 658 -- 1840 735 +11,7% (+5,6%) 1849 748 +1,8% (+4,3%) 1859 813 +8,7% (+4,4%) 1869 961 +18,2% (+4,5%) 1879 1.034 +7,6% (+7,0%) 1889 1.082 +4,6% (+6,8%) 1899 1.081 -0,1% (+10,2%)

Jaor Aantal Greuj (gans Limburg) 1909 1.157 +7,0% (+17,8%) 1920 1.295 +11,9% (+32,6%) 1930 1.383 +6,8% (+25,1%) 1947 1.826 +32,0% (+24,2%) 1956 2.143 +17,4% (+27,3%) 1960 2.267 +5,8% (+7,4%) 1971 3.425 +51% (+13,9%)

Opmerking

• In 1971 waorte de inwoeanertalle op ganse vieftalle aafgeróndj. Gelèt op 't klein aantal inwoeaners van Herte is 't greujciefer veur dat jaor neet exakter as in ganse percènte.

Rillatief óntwikkeling van 1830 tot 1971

(v₁₈₃₀=100)

Greun: Gemeinte Herte
Blauw: Provincie Limburg

Zegels en waope

't Oudste bekindje zegel dateert oet 1532 en verteunt de kirkpatroon, de aartsingel Michael, mit veur zich 't waope Vlorop. In 1510 waerde al ein zegel geneump, mer det zegel is neet bewaard gebleve. In 1666 waerde ein nuuj zegel gesjneje, waobiej 't waope Vlorop waerde vervange door 't waope van de toenmalige hiëre oet 't gesjlach Van Rollingen.
In 1896 vroog 't gemeindjebesjtuur ein waope aan gebaseerd op 't zegel van 1532. De Hooge Raod van Adel ging echter neet akkaord mit ein klein, gecompliceerd schild aan de veut van de heilige en sjteldje het huidige waope veur. Dit waerdje daorop verleend. De heraldische besjrieving luidt: "Gedeeld: rechts in keel de aartsengel Michael, met gelaat, armen, handen en beenen van natuurlijke kleur en vleugels van zilver, gekleed in een wapenrok van goud en beenplaten van zilver, afgezet met goud en gewapend met een zwaard van zilver, bevestigd aan een gordel van goud, hij staat op een draak van sinopel, met klauwen en tanden van natuurlijke kleur, en houdt in de rechterhand een kruisstandaard van goud, uit welks top bliksemstralen van hetzelfde naar omlaag schieten; links gevierendeeld: I en IV in zilver eene lelie van keel, II en III in zilver 3 dwarsbalken van azuur (van Vlodrop)." 't Waope is ein combinatie van het waope van Vlorop en de parochieheilige.

Fotogallerie

• 
  Zegel Herte oet 1532.
• 
  Zegel 1666
• 
  Wape oet 1896