Frida Kahlo
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderón (Coyoacán, 6 juli 1907 - Coyoacán, 13 juli 1954) waor 'n sjèlderes oet Mexico.
Levesverhaol
bewirkJäög
bewirk
Zelf beweerde zie tot ze waor gebore in 1910 toen de Mexicaonse Revolutie oetbraok, ze waor dus gebore tegeliekertied mèt 't nui Mexico. In werkelekheid is zie gebore op 6 juli 1907 in Coyoacán, 'n veurstad vaan Mexico-stad. Häör awwers hadde dao 'n hoes gebouwd boe ze lang zouw woene en wat noe ouch 't Frida Kahlomuseum is. Häöre vaajer waor 'ne fotograaf oet Duitsland. Häör meer waor streng geluiveg en Frieda had 'ne slechte band mèt häör. In 1913 kraog Frieda polio, boemèt ze gejudas woort. Es keend heel ze väöl vaan biologie, anatomie en zoölogie. Op de middelbaor sjaol behuurde zie tot 'n socialistische vrundegróp de Cachuchas en trof ze ouch sjèlder Diego Rivera. 'ne Vrund vaan häöre vaajer lierde häör teikene, meh ze wèlt dao niks mèt doen. Dit veranderde in 1925. Wie ze mèt de bös góng gebäörde 'n oongelök. 'nen Tram bótsde tege de bös en Frieda koum in 't hospitaol. 't Bleek tot häöre rögk op drei plaotse gebroke waor. Ze mós lang op bèd ligke en oet verveling góng ze sjèldere.
Huwelek en carrière
bewirk
Wie zie weer beter waor woort zie lid vaan de communistische partij. Op e fieske tróf zie Diego Rivera weer. Heer waor oonder d'n indrök vaan haor sjèlderije en ze woorte verleef en trouwde. De twie versjèlde väöl in leeftied meh ouch in gewiech. Häör meer neumpde 't daan ouch 'n huwelek tösse 'n douf en 'nen olifant.
Nao ruizing stapde Frieda en Diego oet de communistische partij. Mexico begós ziech mie en mie tege 't communisme te kiere. De twie gónge nao de Vereinegde State van Amerika, dao had Rivera vèrsjellende opdrachte. Frieda kraog twie misvalle, oonder andere vaanwege de gevolge vaan häören oonval. Diego had al versjèllende leefstes meh weer trök in Mexico (1934) woort zie 't zat wie Diego 'n verhajding kraog mèt häör zuster. Ouch Frieda had versjèllende leefstes, zoewel manslui es vrouwlui. Zoe had zie ouch 'n verhajding mèt Lev Trotski. In 1936 zien de twie opnui bijein.
Haor ierste expositie opende in New York (1938) en later opende ouch ein in Paries (1939). Ze waor toen hiel populair, ze seerde beveurbeeld 't veurblaad vaan 't Amerikaans blaad Vogue. 't Houwelek tösse de twie leep slech, ze woende gesjeie en Frieda vroog veur 'n sjeiing. Wie Frieda in 1940 in San Francisco waor veur 'n behandeling aon häöre rögk, waor Diego dao ouch en heer vroog häör te trouwe. Wie häöre vaajer storf in 1941 gónge de twie in 't hoes vaan Friede häör awwers woene.
Vaanaof 1943 góng Frida lèsgeve, meh al gaw moos zie vaanwege häöre rögk toes lès goon geve. Mèt häör gezoondheid góng 't ummertouw slechter. Zie moch veur de dokters neet mie häör bèd oet, ouch neet veur häör ierste expositie in Mexico in 1953. Diego leet häör toen mèt bed en al in de expositieruimte zètte. In 1954 kraog zie 'n longoontsteking boe-aon ze storf. Zèshoonderd lui beweze haor de lèste ier in 't Palacio de Bellas Artes (Pelies vaan de Sjoen Kunste) en roontelum viefhoonderd lui volgde in 'n stoet nao 't crematorium.
Werk en invlood
bewirkDèks weurt zie ingedeild bij 't surrealisme. Meh ze gebruukde de kuns mie um häör leid te verwèrke, zjus wie 'n daagbook, en neet um 't oonderbewuste te verbele mèt surrealisme. Häör werke verbele dèks gebäörtenisse in häör leve en bestoon daan ouch dèks oet zelfportrette. Vaan häör leve is 'ne film gemaak en zien väöl beuk gesjreve. De titel vaan 't album Viva la Vida vaan de band Coldplay is geïnspireerd op 'n teks die Frieda op e sjèlderij had gezèt.
