Euraziatische Ikkenomische Unie

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De Euraziatische Ikkenomische Unie of EAIU (Rössisch: Евразийский экономический союз, ЕАЭС), dèks ouch (inkorrek) de Euraziatische Unie geneump, is 'n ikkenomisch verboond tösse vief staote in Centraol-Eurazië of, in traditionele geografische term, Oos-Europa en Centraol-Azië: Armenië, Kazachstan, Kirgizië, Rösland en Wit-Rösland. De administratieve centra vaan de unie ligke in Moskou (de Euraziatische Ikkenomische Kemissie) en Minsk (d'n Hoegse Raod vaan de Euraziatische Ikkenomische Unie). Wietoet de groetse stad vaan 't verboond is Moskou. De veurzitter vaan de Kemissie weurt euver 't algemein gezeen es de leier vaan de Unie. Op dit memint is dat d’n Armeen Tigran Sargsyan.

't Orgineel idee vaan de EAIU stömp oet 1994. Dao oet veurt bleuide de Euraziatische Ikkenomische Gemeinsjap die op 10 oktober 2000 woort opgeriech. De Euraziatische Douane-unie woort opgeriech op 1 jannewarie 2010. De Euraziatische Ikkenomische Ruimde woort opgeriech op 1 jannewarie 2012. 't Verdraag vaan de EAIU woort geteikend op 29 mei 2014 en op 1 jannewarie 2015 waor zie opgeriech.

Mèt 'n oppervlaak vaan 20.229.248 veerkante kilometer en 183.319.693 inwoeners op 2015, had de Unie 'n extreem liege bevolkingsdiechheid vaan 9 lui de veerkante kilometer (umtot de Krim door alle EAIU-lidstaote weurt erkind es deil vaan Rösland weurt 't Krims land en zien populatie mètgerkend). De stad in de Unie die 't korsbij Limbörg ligk is Gogolevo, in 't zuidwestelek gedeilte vaan de Rössische enclave Kaliningrad. Gogolevo is zoen 1.270 km mèt de auto nao de Nederlands-Limbörgse grens.

De mönteinheie vaan de Unie zien de Armeense dram, de Witrössische roebel, de Kazachstaonse tenge, de Kirgische som en de Rössische roebel. Door häör groet oppervlaakde heet de Unie tiedzones vaan UTC+2 bis +12.

Besturimg

D'n Hoegsen Euraziatischen Ikkenomische Raod is de hoegse instèlling vaan de Unie (op prizzendentieel niveau) en in unanimiteit definieert de directies vaan de samewèrking. De taak vaan de nuie gecreëerden Europesen Intergovernmentaole Raod (op ministerprizzendentieel niveau) is ’t naokieke vaan de implementaties vaan de vedrage en vaan de beslissinge die zien gemaak door de prizzendente. De Euraziatische Ikkenomische Kemissie, gestationeerd in Moskou, is de permenènt oetveurend of executief liechaom. De Kemissie besteit oet 'ne Raod (e polletiek orgaon wat besteit oet veer vice-premiers die controlerende rolle höbbe) en e Kolleesj (’n oetveurend of executief liechaom). De Kemissieraod adopteerd zien beslissinge door consensus, wijl ’t Kolleesj beslissinge maak door gekwalificeerde mierderheid vaan twie-daarde vaan de stömme, mèt de oetzoondering vaan zoegenaomde ‘geveulege’ oonderwerpe, boeveur ouch unanimiteit nudeg is (de Hoegse Euraziatische Ikkenomische Raod definieerd 'n lies boe-in steit welke oonderwerpe geveuleg zien). Edere beslissing vaan 't Kolleesj gemaak door 'n gekwalificeerde mierderheid vaan stömme kin gevetood weure door eine vaan de lidstaote en mot gedebatteerd weure op prizzendentieel of minister-prizzendentieel niveau. Beslissinge vaan d'n Hoegse Raod staon bove beslissinge vaan de intergovermentele raod (de Kemissieraod) en de beslissinge vaan alletwie de raoje staon bove de Kemissie. De Rechsbaank vaan de EAIU in Minsk heet de leiing euver 't oplosse vaan perbleme die zien oontstande tösse lidstaote in verban mèt 't volge vaan verdrage, reigels en akkoorde.

Brónne

Ingelstaolege versie vaan dit artikel
Jarosiewicz and Fischer (2016) - The Eurasian Economic Union – more political, less economic