Estisch
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
| Estisch | ||
|---|---|---|
| Inheimse name: | eesti keel | |
| Gekald in: | Esland | |
| Classificatie: | Oeralisch Finoegrisch Fins (breid) Fins-Baltisch Estisch | |
| Aantal sjpraekers: | 1,1 miljoen | |
| Cónservatiegraod: | neet bedreig | |
| Officieel taal: | Esland | |
| ISO-639-code: | et, est, est | |
't Estisch is 'n Finoegrische taol die gesproke weurt in Esland. Ze is sterk verwant aon 't Liefs in Liefland (Letland) en aon 't Fins, woemèt 't in 'n relatie steit vergliekbaar mèt die tösse 't Nederlands en 't Duits. 't Voro, gesproke in 't zuidooste vaan Esland, is 'n zöstertaol vaan 't Estisch, die soms es dialek vaan dees taol weurt gezeen. Sins de touwtrejjing van Esland tot de EU is 't Estisch ouch 'n officieel taol vaan de Europees Unie.
Klaanklier
bewirk't Estisch kint de vocaole a,e, i, o, u, ä, ö, õ en ü. De klaank õ is typisch Estisch en ligk tösse o en i in. Hiel eigenaardeg en subtiel is 't nevenein bestoon vaan drei vocaolkwantiteite: kort, laank en euverlaank. Dit weurt evels neet in de spelling weergegeve (allein kort-laankcontraste).
Wie in 't Fins kin e woord in 't Estisch neet beginne mèt 'ne consonantcluser. Door 't relatief groet aontal leinwäörd in 't Estisch (zuug oonder) is 't arsenaol aon consonante in de loup vaan de iewe mèt e paar kleng oetgebreid; hei-in versjèlt 't Estisch dudelek van 't Fins.
Grammair
bewirk't Estisch heet 'n oetgebreide vörmlier, die me meistal es agglutinerend aongief meh ouch wel es flecterend gezeen kin weure. 't Oondersjeit neet minder es veertien naomvalle, boevaan 'rs veer defectief zien (in dee zin tot ze neet 't adjectief regere).
E bezoonderheid vaan 't verb is tot 't 't futurum verlaore heet.
Vocabulair
bewirk't Estisch heet väöl lexicaol euvereinkoms mèt 't Fins meh is dao neet oonderein mèt te verstoon. In de Hanzetied heet de taol 'n enorm aontal Nederduitse wäörd opgenómme; later, oonder Russische en Sovjetische hiersjappij woorte ouch väöl Russische wäörd geliend.