Elektronische meziek
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Elektronische meziek is in principe alle meziek dee door 'ne luidspreker tot klinke weurt gebrach. In dees definitie is wiedoet de mieste meziek allewijl elektronisch, umtot de consument ziene meziek miestal door aofspeulapparatuur huurt. Vaan elektronische meziek in inge zin kin me eise tot elektronische instruminte weure gebruuk, of tot de meziek elektronisch geprogrammeerd is (en neet door lui tot klinke weurt gebrach). Kinmerkend veur elektronische meziek in inge zin is miestal 't gebruuk vaan geluidseffecte die mèt akoestische instruminte neet meugelek zien.
'nen Iersten aonzat tot d'n elektronische meziek woort al roond 1900 gegeve mèt 't telharmonium, 'ne groete klaankgenerator dee euver de tillefoondräöj tot klinke kós weure gebrach. Roond 1920 oontstoont de theremin, en in de jaore daarteg de gemekeleker te bespeule ondes martenot. In dezen tied pleitde Edgard Varèse expliciet veur nui klaanke door elektronische middele, meh de techniek vaan zienen tied kós dat neet aon. In de jaore viefteg veranderde dit, oonder mie door de oetvinding vaan de magnetofoonband. Pionere wie Varèse, Pierre Schaefer, Karlheinz Stockhausen en Karel Goeyvaerts lagte toen in speciaol studio's de ierste elektronische werke vas mèt klaanke die bovetoen veur bovetoen kóste weure opgebouwd. In de jaore zèsteg woort de Moog-synthesizer oetgevoonde, dee dat perces stroumlijnde. D'n elektronica voont toen ouch ziene weeg nao de popmeziek. Tot oongeveer 1980 blaof d'n elektronische meziek 'n arbeidsintenstief en veural hendeg deur werk, wat veural veur speciaol studio's en steinrieke popartieste waor eweggelag. Dat veranderde mèt de koms vaan MIDI en betaolbaar synthesizers: vaanaof dat memint kóste consuminte zelf n'importe wat veur klaank samestèlle. Dit zörgde in de jaore tachteg veur de opkoms vaan de synthipop en d'n elektronische dansmeziek.
'n Gans aander genre is de otomatisch gecomponeerde meziek. Experiminte mèt door computers gecomponeerde meziek zien vaanaof de jaore viefteg geveurd. Deze meziek hoof neet per se elektronisch tot klinke te weure gebrach.
Dit artikel is e sjtumpke. De kans Wikipedia helpe door 't aan te völle