Stekelhujige

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De stekelhujige (Letien: Echinodermata) vörmen 'ne stam van chordabieëster dae behuuert toet de nuujmunjige (Deuterostomia). Alle stekelhujige laeven inne zieë, vanaaf de kös toet inne deepste deiler vannen oceaan; de volwassen exemplare veural op of inne zieëbaom. Doordet zie de zaatbalans in häör lief neet kónne regele, vindj me die neet trögk in water mit e leger zaatgehaldje. De bieëster duke veuren ieësten op in 't Cambrium. Kènmirkendj is de radiair symmetrie van 't lief vanne volwasse bieëster (döks viefsterrig, meh det guldj neet veur alle saorte).

't Skelèt vanne stekelhujige ligk juus óngere opperhoed en besteit oet versjillendje kalkplate, die bie sómmige saorten aanein vas zeen gegreudj. Stekelkes en knuubbelkes staeke dore hoed oet nao boete vanaaf de kalkplate. De hoed zelf is bie sómmige saorte bedèk mit sjieërvörmige oetstaeksele, de pedicellariae, die helpe mitte besjurming vanne hoed, wirke t'r verdaejiging of voor doon vange.

Taxonomie

De stekelhujige waeren óngerverdeildj in veer óngerstamme, wovan 's drie nag laeve:

Crinozoa
- † Blastoidea
- Concentricycloidea (zieëmeibleumkes)
- Crinoidea (zieëlelies, haorsterre)
- † Cystoidea
Asterozoa
- Asteroidea (zieësterre)
- Ophiuroidea (slangsterre)
Echinozoa
- Echinoidea (zieë-eechele)
- Holothurioidea (zieëkómkómmers)
† Homalozoa (zieëlaepelechtige)