Zieë-eechele

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Echinus esculentus.

De zieë-eechele of zieëstekelverk(sk)es (Letien: Echinoidea) vörmen 'n klas aan óngewirveldje stekelhujige. Meis zeen zie zoeaget böl-, hert- en sjiefvörmig. De móndj bevindj zich anen óngerkantj van 't lief. Zieë-eechele zeen bedèk mit stekelkes en knuubbelkes en höbben e hel skelèt det deentj es e pantser; de stekelkes kónne zie waege mit e kogelgewerf en broeke zie veur veuroet te kómmen of veur zich in te grave. Tösse de stekelkes zeen korte pedicellariae die dene veure verdaejiging en 't zuvermake vanne hoed.

Zieë-echele laeve meis oppe baom vanne zieë. De meiste saorte laeve van plantjaerdig voor of detritus (aafval), mer e klei deil aan saorte laef owwel van deerlik voor. Häör aete bringe zie nao de móndj mitte buusveutjes enne stekelkes; d'n anus bevindj zich ane baovekantj van 't lief.

Zieë-echele zeen twieëgeslechtelik, meh de menkes en vruiwkes zeen meis neet op 't uterlik aaf te óngersjeie. De eikes waeren in 't aope water bevröch.