Bernard Dibbets
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Bernardus Johannes Cornelis Dibbets (Arnhem, 7 september 1782 - Mestreech, 29 mieërt 1839) waor 'ne Nederlandse baron en generaol in d'n tied vaan de Tiendaogse Veldtoch. Dibbets waor vaan 1830 tot 1839 commandant vaan 't Nederlands garnizoen in Mestreech. 't Lökden 'm um Mestreech veur Nederland te behawwe.
Biografie
bewirkDibbets waor 'nen telg oet e geslach vaan veurnaomelek predikante en militaire, boe-oonder väöl zie-officere; heer woort op zie veertiende al soldaot. Oonder zien veurawwers waore Hendrik Dibbets (1533 - 1614), 'ne geluifspraediker in Remun (bijnaom Hendrik in de kiste te daanke aon 't feit tot heer zirch verstopde in 'n bokekis dewijl de Spaonse Inquisiteurs zie hoes doorzochte) en Herman Maurits Dibbetz (1777 - 1843) dee 'ne lange staot vaan deens had es zie-officeer en oondersjeije woort es Ridder in de Militair Willems-Orde en Ridder in de Orde vaan de Nederlandse Liew.
Bernardus Dibbets deende in 1796 al op veertienjaorege leeftied es kadèt in ’t leger vaan de Bataafse Republiek en woort e jaor later bevorderd tot luitenant. In 1805 waor heer kaptein in de Garde Jaogers vaan raodspensionair Schimmelpenninck en in 1807 had heer dezelfde functie oonder keuning Lowie Napoleon. In 1808 waor heer commandant in Delfzijl en in 1810 commandant van de kadèttesjaol vaan de Garde Impériale in Versailles. In 1813-1814 voch heer aon ’t front in de Frans-Prusischen oorlog en in 1815 woort heer beneump tot generaol-majoor in ’t Nederlands leger vaan Wöllem I.
In de periood 1819-1826 waor heer provinciaol commandant vaan Limburg en devisie-commandant vaan Limburg, Luik en Name. Bij ’t begin vaan de Belzje opstand in 1830 woort heer opperbevelhöbber van 't Vijfde Groet Militair Commando en vèstingcommandant vaan Mestreech. In die lètste functie waor heer aongestèld es haandhaver vaan ’t Nederlands gezag volges de beslissinge vaan de Conferentie vaan de Mogendhede in Londe, boebij bepaold waor tot Mestreech en Venlo op historische en politieke grun Nederlands bleve.
Bernardus Dibbets waor getrojd mèt barones Julie Jeanette vaan Tengnagell en moch vanaof 1835 ouch de titel baron veure. Heer regeerde Mestreech vaanoet 't Generaolshoes aon de Vriethof, noe theater. De sympathie van de bevolking waas nogal verdeild. ’t Verhaol geit dat väöl Mestreechtenaere ziech lever bij de Belzje gevoog hèeje. Dit is later door versjèllende historici get genuanceerd. 'n Klein gróp revolutionaire roond einege avvekaote waor Belsj gezind, meh oondaanks tot spraoke zouw zien gewees vaan 'ne beraamden aonslaag, waor die gróp neet hendeg groet, góng ze neet erg doortastend te werk en beperkde ze ziech tot discussie in de koffiehoezer en kaffees. Mestreechse koupluo en industriële, vereineg in de Kamer vaan Kouphandel en Febrikke, koze zelfs veur de Noordeleke Nederlen en de Mestreechse geistelekheid waor ouch veurstender van aansleting bij ’t conservatief meh oonliberaol gezag vaan Wöllem I. Heimèt woort de bevolking vaan Mestreech de riechting oet gesjik vaan rös en aonsleting bij ’t Noorde.
Nao zienen doed
bewirkDibbets storf in 1839 in Mestreech. Zie liek zouw zien begraove bij de huiege Noorderbrögk op de plaots vaan bastion C, later umgeduip tot bastion Dibbets. De kis, in 1873 nog aonwezig, bleek in 1926 oonvindbaar. Tot drei kier touw woort zie liek opgegraove en verplaots en daobij raakde 't oetindelek kwiet en kaom – alzeleve – bij de bouw vaan de Noorderbrögk terech oonder e stopleech. In 1927 woort ’t graafmonemint, zoonger stoffelek euversjot, verplaots nao ’t veurplein vaan de Tapijnkazerne.
Mythe
bewirkDe mythe roontelum de 'beumaan' Dibbets es verraojer vaan Mestreech woort in de iew daonao ummer wijer aongedik. Jaore nao zienen doed dreigde de Mestreechse mojers hun oongehuurzaam kinder nog wel ins mèt de wäörd "Pas op, of Dibbets kump diech hole". En nog tot in de twintigste iew waor ’t in Mestreech ein traditie um op zoondag 'n wandeling te make nao ’t stadspark en dao ins eve good tege ’t monemint vaan Dibbets te pisse. De slechte reputatie vaan Dibbets waor evels oonterech: heer waor neet tiranniek en neet oongemaneerd of oongeveuleg. Heer góng zjus hiel veurziechteg te werk in die jaore tot heer in Mestreech in functie waor. Heer waor ouch geinen alcoholis, meh heel op zienen tied bes vaan e gleeske.