Clara Fey
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
Clara Fey (14 april 1815, Aoke - 8 mei 1894, Seempelvaeld) waor de sjtichteres van de Orde van 't Erm Kind Jezus.
Jeugd
bewirkClara Fey waor 't veerde van de vief keender van d'r Aokense textielfabrikaant Louis Fey. Häöre vader sjtorf wie ze vief jaor waor. Ze gong in 't oonderwiesinsjtituut St. Leonard nao de sjoeël en kroog dao lès van Luise Hensel, die 'ne groeëte invloed op häör en häör klasgenote how.
Clara Fey waor al joonk sociaal geengageerd. Ze trok zich väöral 't lot va waeskeender aan, mae ooch dat va keender va erm owwersj. Mèt d'r greuj van de industrialisatie noom 't aantal keender die oonder erbarmeleke umsjtandèghede laefde in de sjtaej, ooch Aoke, toe.
Mèt de hulp van häöre broor Andreas, dae in 1830 kaplaon van St. Paul in Aoke waor, brach ze 't gesjpreksthema in d'r vreundekreenk van de familie dèk nao de sociale wantoesjtande en d'r waoërt gediscussieerd uvver wie me die verwaarloosde keender helpe moes. Wie Clara Fey in 1830 häör sjtudie aafrondde waoërte de planne concreet gemakd.
Laeveswaerk
bewirkIn 1837 richde Fey mèt èège middele 'n sjoeël op vör örm keender, mae die moes ze driej jaor later wer sjlete. In 1842 koes Fey de geboewe van 't Dominicaner kloeëster in Aoke gebroeke.
Stichting van de orde
bewirkOp 2 februari 1844 richde ze mèt de hulp van häöre broor Andreas, dae inmiddels pesjtoeër waor waoëre en d'r bissjop J.T. Laurent de orde van 't Erm Kind Jezus op. 't Doel waor um keender dör oonderwies, mae väöral dör sociaal oondersjteuning bie te sjtoeë en hun kaanse in 't laeve te vergruuëte.
Erkenning van de orde
bewirkIn 1845 kieëme de statute veerdèg en in 1848 erkende d'r aartsbissjop va Kölle de nuuj congregatie. Op 12 februari 1869 erkende Paus Pius IX de orde. In 1888 bevestigde Leo XIII d'r regel van de Augustiener.
Dochters von Lommessen
bewirkClara Fey waor good bevreund mèt Anna en Carolien von Lommessen, dochters van d'r Aokense burgemeester J.W. von Lommessen, dae in 1846 Kesjtieël Bloemendaal gól en oeë dis nonne de elitesjoeël vör maedsjes mètsjtichde.
In 1878 richde Clara Fey in Seempelvaeld 'n nuuj moderhoes, Hoes Loreto, op. Bisjop Laurent moes umwille van z'n sjtaandpeunt ooch oetwieke en waoërt in 1879 d'r hoesgèsseleke va Loreto. Wie de orde nao d'r Kulturkampf wer truuk koes nao Duutsjlaand in 1887, bleef Clara Fey in Seempelvaeld. Ooch Laurent bleef, e sjtorf in 1879 en waoërt in Seempelvaeld begrave. Clara Fey waoërt in 1888 väör de näögende kieër tut Generaal Aöversjte verkaoze.
Post Mortem
bewirkOp 8 mei 1894 sjtorf Clara Fey en ze waoërt in Seempelvaeld begrave. In augustus 2012 is 't sjtoffelek översjot överbrach nao Aoke öm dao herbegrave te waeëre [1] In 1858 is 't proces tut zaligsjpaeëking van sjtart gegange. Dat haat bies noe geleid tut de erkenning in d'r graad va Haeldhaftège Däögd op 14 mei 1991 dör Johannes Paulus II. Ordes van 't Erm Kind Jezus zeunt te vinge in Belsj, Duutsjlaand, Nederland, Engeland, Letlaand, Oostenriek, Sjpanje, Kasachstan, Columbia, Peru en Indonesië.
In Duutsjlaand, Oostenriek, Belsj en Nederland zeunt sjoeële nao häör geneumd.
Bron
bewirkDuutsje Wikipedia.