Broed

(Doorverweze van Broeëd)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Diverse gereze bruudsjes wie me ze in Midde-Europa dèks it.

Broed is 't gebakke, al of neet opgegaange produk vaan deig of meel, wat in groete deile vaan de wereld es basisete weurt gebruuk. Es groondstof deent dèks terf, rogke, spelt of aander graonsoorte, meh ouch aander plante, tot eikele aon touw, weure of woorte daoveur gebruuk.

In sommege Limbörgse dialekte, veural in Midde-Limbörg, weurt 't woord broed allein gebruuk veur rogkebroed;[1] terfbroed weurt daan wègk of mik geneump.[2] 'n Algemein woord veur alle soorte broed gief 't soms neet.

Broed weurt al sinds 't Paleolithicum gemaak. In zoewel Europa es Australië zien 30.000 jaor aw reste vaan gebakke zètmeel gevoonde die wieze op de productie vaan broed. In deen tied moot 't nog um oongegis, kookechteg broed zien gegaange. 't Ierste gegis broed sjijnt gebakke te zien bij de Soemeriërs, roond 't jaor 4.000 veur Christus. In 't twiede millennium veur Christus duuk 't bij de Egyptenere op. Veur 't opgoon vaan 't brood gebruuk me ges, in euzen tied soms ouch bakboter.

Broed is in de mieste culture bekind, al oontbraok 't vreuger gooddeils in Oos-Azië. In Europa weurt 't veural kaajd gegete, bij de twie klein maole. In Wes- en Zuid-Azië weurt 't ouch väöl bij werm maole gebruuk. 't Aontal soorte en types is legio; dit hingk same mèt de groondstof, meh ouch mèt de additieve en de meneer boe-op 't gebakke is.

Rifferenties

bewirk
  1. e-WLD - "roggebrood"
  2. e-WLD - "tarwebrood"


   Dit artikel is e sjtumpke. De kans Wikipedia helpe door 't aan te völle

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/w/index.php?title=Broed&oldid=452161"