A-10 Thunderbolt II
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oeals. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De Fairchild A-10 waerdje ontwikkeldj omdet de USAF ein nuuj antitank-vleegtuug neudig haaj. Ze mos vanaaf US bases operere die kortbiej 't Warschaupact lage. De A-10 beschiktj euver weinig, maar gooj vuurkrach (maar ein kanon) en kan väöl besjeetinge weersjtaon. Det bleek oet ein tes wobiej eine A-10 waerdje besjaote en geweun door kos blieve vlege. De Thunderbolt II is zo sjtevig gemaaktj det hae eine vlegendje tank is genumpdj. Zien casco is gemaaktj in ein honingraotsjtructuur die besjtand is taege treffers van pantser doorbaorendje en hoog explosieve munitie toet 23mm. Alle veur de vluch noodzakelikke systeme zeen driedöbbel oetgeveurdj (ein döbbel hydraulisch en ein inkel mechanisch systeem). Hiedoor kan de vleger zelfs zônger hydrauliek of mit eine half afgesjaote vleugel nog veilig lanje. 't Toesjtel haetj zelfdichtende brandjsjtoftanks en is speciaal zo geconstrueerd det 't mit 1 motor, 1 sjtert, 1 hoogteroer en eine half afgesjeurde vleugel nog besjtuurbaar te vlege is! De cockpit en deile van 't sjtuursysteem waere besjermpdj door ein kuup van 400 kilo titanium bepantsering die meerdere 20mm treffers kan doorsjtaon.
Fairchild besjloot om 't toesjtel oet te röste mit turbofans en neet mit "geweun" sjtraolmotors. Hiedoor waas de A-10 moeielik te achtervolge mit hittezeukendje rakette. De offisjele naam veur de A-10 is Thunderbolt II, hae waerdje genumpdj nao ziene veurgenger de P-47 Thunderbolt oet WOII mer hae sjtuitj door de karakteristieke motorböltje achterop de romp ouch bekindj onger de naam Warthog (wrattezjwijn).
't Waas de bedoeling det de A-10's door de F16 waerdje vervange, maar det ging oeteindelik neet door. In allebei de Golfoorloge, waerdje de A-10 intensief ingezatj. Zo waerdje d'r in'ne Tweede Golfoorlog 144 A-10’s ingezatj die teentalle tanks, gesjut en bunkers vernietigdje.
Gesjiedenis
bewirkDe A-10 waerdje ontwikkeldj door de ervaringe die de USAF in'ne Vietnamoorlog haaj opgedaon. In det conflict ware väöl toesjtelle mit de close air support rol ernstig besjadigdj of neergesjaote door klein kaliber vuurwaopes, grondj-loch aafwaerrakette en geweun lochaafwaergesjöt.
De firma Fairchild ontwikkeldje daorom ein prototype de YA-10A det zien eerste vluch maakdje op 5 april 1972.
In oktober 1975 roldje de eerste operasionele A-10’s van'ne productielien.
De eerste leveringe aan'ne USAF sjtardje in meert 1976 en 't eerste operasionele squadron waas in oktober 1977 gereid op'pe vleegbasis Davis-Monthan, Arizona.
Technische gegaeves van'ne Mk.1
bewirkLengte: 16,25 m.
Breidte: 17,53 m.
Heugte: 4,47 m.
Max. snjelheid: 680 km/oer
Gevechsbereik: 885 km.
Bronne
bewirkDit artikel is gedeiltelik vertaaldj vanoet de Nederlandstalige Wikipedia
