Waterrat

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Oeals. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De woelrat of waterrat (Arvicola amphibius of ouch waal A. terrestris) is ein knaagdeer oet de femilie van woelmuus. Ze laeftj veurnamelik inne buurt van water, is eine goje zjwummer en duker. In Frankriek en 't Iberisch Sjiereilandj laeftj de verwantje Wes-Europese woelrat (Arvicola sapidus). De bergwoelrat (Arvicola scherman) waerdje vreuger es ein biejzonjer, op 't landj laevendje vorm van A. amphibius gezeen, terwiel A. amphibius zelf meer in 't water laeftj. Dees saort kumptj veur van Noord-Sjpanje toet Noord-Nederlandj en Midde-Roemenië.

In 't water liektj de waterrat op ein broen rat, mer 't lief is dudelik det van ein woelmoese saort mit eine sjtompe kop. De waterrat is ongeveer aeve groot es ein broen rat, mer direk te ongersjeije aanne sjtomper sjnoet, de langer, glanzende, donkerbroene vach wo in de korte, behaordje ore vriewaal verdwiene, enne kortere sjtert. 't Wiefke is get kleiner es 't menke. Biej 't zjwumme sjtiktj de sjtompe sjnoet baove water en ontsjtuitj d'r ein V-vormig golfpatroon. Biej 't zjwumme gebroeke ze alle veer häör peut.

Taxonomie

Klasse: Mammalia (Zoogdieren)
Orde: Rodentia (Knaagdieren)
Femilie: Cricetidae (Woelmuisachtigen)
Gesjlach: Arvicola
Saort: Arvicola amphibius

't laefgebied van'ne waterrat

Kinmerke

Waterratte zeen grote, langsjtertige woelmuus. De Waterrat is nao de neet inheemse Bisamrat de op twee nao grootste woelmoesesaort in Europa, daobiej zeen de aan 't water laevendje dere dudelik groter en zjwarder es de saorte die veurnamelik op 't landj laeve. De Kop-romp-Lengte is veur de aan 't water laevende dere 130–240 mm, de sjtertlengte 100–146 mm, de lengte vanne achterpeut is 28–35 mm enne lengte vanne ore 15–20 mm. De dere waege 130–320 g. Op 't landj laevende waterratte zeen maximaal 130-165 mm, de sjtertlengte is den 50–90 mm, de achterpeut 22–27 mm enne ore 12–15 mm langk. Dees dere waege 65–130 g.

't Vel is langk, dicht en glanzendj. De baovekantj is variabel meistal donkerbroen, veur de aan 't water laevendje dere geldj det ze bienao zjwart zeen, de ongerkantj is witechtig of gaelgries.

Veurtplantjing en laeftied

De veurtplantjingstied vanne waterrat lóptj van meert toet september-oktober. Wiefkes zeen monogaam, terwiel de menkes 2 toet 3 partners kinne höbbe. Nao eine draagtied van ongeveer 3 waeke, waere 5 – 6 (14) jonge gebaore. Ze waere 2 waeke gezoogdj en daonao verlaote ze 't nés. Al sjnel kinne ze deilnumme aanne veurtplantjing; menkes nao 50 daag, wiefkes nao 70 daag. D'r zeen gemiddeldj 5 worpe per jaor. Ein waterrat weurdtj gemiddeldj 18 maondj aad, maximaal 3 jaor en in gevangensjap kin d'r vief jaor aad waere.

Bronne

't artikel op de Nederlandstalige Wiki haetj es basis gedeentj veur dit artikel