Vaste stof

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

'n Vaste stof is 'n sjemische stof die zich bevindj innen aggregatietoestandj wobie 't matterjaal zien vorm vashèltj. 'n Vaste stof vertuuentj 'ne väöl gróttere waerstandj taenge vervörming es 'n vleujstof of e gaas. Ónger hoeag belastinge kan de stof aevel waal elastisch of neet-elastisch vervörme (wie braeke).

Alle veurwirper oet 't daacheliks laeve die me kan vaspakke, wo me op kan loupe, taengenaan kan läönen of op kan zitte bestaon oet vaste stoffe. Veurbiljer van vaste stoffe zeen dus de meiste metale, plestik, tèkstiel, aerdwirk (wie pöt) en glaas.

Netuurkóndig gezeen bestaon vaste stoffen oet atoeame, die 'n vaste positie t'n opzichte van einanger innumme. Det kan zeen in e regelmaesig kristalruuester of in 'n ónregelmaesige structuur, wie de structuur van glaas. Organische stoffe höbbe weer anger inwenjige structure. Sómmige óngerdeiler van 't miensjelik lif zeen 'n vaste stof, wie 't knaokweefsel.

Vaste stoffe waeren inne netuurkónde in e speciaal vakgebied bestudeerdj: de vastestoffysica.

De lichste vaste stof is dore miensj gemaak gewaoren en hètj aerogel: dees haet 'n dichheid van 1,9 kg/m³ (det wil zègke: 526,3 kieër lichter es water). De zwaorste vaste stoffe zeen metale wie uranium, mit 'n dichheid van 18.950 kg/m³.