Trias

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

't Trias is 't ieëste geologisch tiedvak van Mesozoïcum en doerdje van zoeaget 251,9 toet 201,3 miljoen jaor trögk. 't Wuuert veuraafgegange door 't Perm en opgevolg door 't Jura. De naam "Trias" is aafgelèdj oete drie dudelik te óngersjeie steinlaoge die waesdoor Naordwès-Europa veurkómme: roeaje zandjstein, kalkstein en módderstein.

Zowaal d'n aanvank es 't inj van 't Trias gaon gepaard mit massa-extincties. De ieëste waas de Perm-Trias-massa-extinctie, de grótste die de aerd gekandj haet. Bie dees massa-extinctie stórf 95% van 't zieëlaeven oet, worónger ouch de trilobiete. In 't begin van 't Trias wore de Therapsida enne Archosauria de wichtigste gewirveldje; in 't Laat-Trias óntstóngen oete Archosauria de ieëste dinosauriërs, die pas in 't Jura de fauna zólle gaon euverhieërsje. In 't Trias óntwikkeldje zich ouch de ieëste richtige zougdere, de ieëste vlegendje gewirveldje, de pterosauriërs, versjillendje saorte koraol en ouch de ieëste zaodplantje.

In 't Trias loge bao alle continenten aanein es 't supercontinent Pangea; op 't lès van 't Trias begós 't aevel door te braeken in twieë landjmassa's: Laurasië in 't naorden en Gondwana in 't zuje. 't Klimaat waas meis werm en druueg; weusdjes bedèkdjen e good deil van Pangea. 't Zieëspegel laag betrèkkelik lieëg. Wie Pangea oetereindreef woort 't klimaat aevel naetsiger.

't Trias löp aaf mitte Trias-Jura-extinctie, wobie veural die zieëje hel getroffe woorte.