Thorium

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Thorium is e sjemisch element mit 't symbool Th en 't atoeamnómmer 90. 't Is e zilverwit aktinied.

Thorium is radioaktief en kump, naeve uranium, netuurlik veur oppe aerd. De anger aktinide zeen kónsmaesig of aafvalsperdukte van radioaktief verval.

Toepassinge

De ieëste praktische toepassing van thorium waas in gaaskuisjkes in draagbaar gaaslampe, door Carl Auer von Welsbach, anen ènj vanne neugetieëndjen ieëf. Dees gaaskuisjkes bestingen oet thoriumoxied en 1% cesiumoxied en nag ander stoffe. Daonao is de industrieel toepasbaarheid stieëdig toegenómme:

Veur wolfraamdräöj te coaten in lektrikapparatuur;
In legeringe mit magnesium zörg 't veur verhuuegdje corrosiebestenjigheid, sterkdje en kroepbestenjigheid bie hoeag temperature;
Es toeveuging aan glaas zörg thorium veur 'nen hogere braekingsindex en wuuertj den zoea toegepas in weitesjappelike optische apparatuur;
Es katalysator is thoriumoxied gesjik veure perduksje van salpaeterzoer en zwaevelzoer en bieje raffinaasj van aerdaolje;
Uranium-thoriumdatering leet toe veure ajerdóm van fossiele te bepaole;
Es toeveuging ane elektrood veur 't TIG-lasse, womit baeter laseigesjappe óntstaon. Allewiel zeen dees bao neet mieë te verkriege door 't stof det vriekump tiejes 't nuuedzakelik sliepe vanne elektrode (mit speciaal aafzugingssysteme is 't toegestange).
Thorium is ouch e gesjik element veure perduksje van nucleaire brandjstof. In 2007 goof 't in Noorwaeg planne veur 't opstarte van 'nen thoriumreactor.