Stereofotografie

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Venloos. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Stereofotografie wuuërt al zón 100 jaor toegepas. 't Idee is um middels "gewoeëne" fotografie toch ein 3 dimensionaal (3D) beeld te generere. Dees techniek is gebaseerd op de minselike waorneming.

3 Dimensionale waorneming

De mins kièk met zien twieë ouge, idder ónder eine iets andere hook nao ein object. 't Verschil in beeldhook wuuërt in de hersene tot ein (3 dimensionaal) beeld gevormp, zoeëdet weej 3 dimensionaal kinne waorneme. Asse 3D kins zeen wil dit zegge desse deepde kins zeen.

2D + 2D= 3D

Stereofotografie werk feitelik op dezelfde manier. Iërs make we 2 foto's van éín object, waobeej idder foto ónder eine iets aafwièkende hook t.o.v. 't object wuuërt gemak. Beej de prissentatie deent men d'r zörg veur te drage det de linker foto allein aan 't linkeroug wuuërt geprissenteerd en de rechter foto aan 't rechter oug. Feitelik is dees meneer van prissentatie gelièk aan ós "normale" meneer van kièke. De hersene vertale dees 2 beelde oétintelik in ein 3D beeld. Van belang is det de 2 foto's die gebroek waere ein minimale euverlapping hebbe van 58%.

Moeilik veur te stelle? Misschiens heb ge waal ens in eine zgn. ViewMaster gekeke? 't Oétintelike beeld waat ge dao-in zeet is ein 3D beeld. Ge kint dao dus deepde in zeen.

Stereofotografie in de lóchfotografie

Door 't gebroek van stereofotografie beej 't make van lóchfoto's kin de 3e dimensie beej de analyse van dees beelde gebroek waere. Met behölp van 3D beelde zien de beeldanalyste in staot um vuuël miër informatie oèt de beelde te haole. Huùzer "staon inens rech-op", net wie buim, straotlantaeres etc. Me kin 't verschil tösse ne berg zand en ein gaat noow ouk éch zeen. Me kin, zoeëgezag "um ein hukske kièke".

De techniek die heejveur gebroek wuuërt is vreej complex. 't Is uiteraard van belang det alle objecte op minstens 2 foto's kómme te staon, anders kin 't stereografisch effect neet behaold waere. Um dit te bereike is ein hoeëge camera-snelheid nuuëdig.

Sensoren werkend met film

Euverlappende beelde op film. Op dees foto de film met eine stereoscoop, nuuëdig um 3D te kinne zeen.

Aldere types sensore werkend met lóchfilm zien in staot um miër dan 10 foto's per seconde te make. Uiteraard is de euverlapping van 58% weer van belang. De camerasnelheid is dus van groeët belang. As de foto's van groeëte huuëgde waere genaome is de camerasnelheid relatief langkzaam. Aafhankelijk van de gebroekde sensor en objectief zoel 1 opname per 2 seconde kinne vólstaon. Straoljagers wie de F-16 van de Keuninklikke Lóchmach ware oétgerös met ein Orpheus fotoverkenningssysteem waat in staot waas um met hoeëge snelheid (800km/o) op lieëge huuëgde (85m) stereofoto's te make. Dit beteikende det de camera's met ziër hoeëge snelheid opnames makde, det 't filmtransport rechaeveredig hoeëg waas. Beeldónscherpte woord veurkómme door de gebroekde film mei te laote bewaege tiejes idder opname. Naodet de films óntwikkeld ware woorte dees negatief-films middels eine "stereoscoop" geanalyseerd. Idder 2 naeve-ein liggende plaetjes vormde same ein stereo-paar en koste dus in 3D bekeke waere.

Digitale sensoren

Ouk met digitale sensore is 't meugelik um stereografische beelde te make en te bekièke/analysere. De opnametechniek is in groeëte liène gelièk aan de baove umschreve wieze met film. 't Verschil zit um in de prissentasie.

Anaglyph stereo

De aldste techniek hit anaglyph stereo. Middels dees techniek waere de verschillende euverlappende foto's (>58% euverlappend) van ein kleurlaog veurzeen: roeëd links en blauw rechs. Door de beelde met einen bril, veurzeen van ein roeëd en ein blauw glaas, te bekieke kinse de objecte in 3D waorneme. De gekleurde glaze in d'n bril zörge derveur desse met ein oug ouk maar ein foto kins zeen. Ós herses zörge det weej ein 3D beeld te zeen kriege. 't Naodeil van dees techniek is det de foto's altièd ein bietje wazig lièke. Maetinge zien neet good te make met dees techniek.

Polarized stereo

Veurbeeld Polarized stereo - As me 't beeld zónder speciale bril bekiek zuut me twieë foto's doorein.

't Make van de foto's is gelièk aan de heejbaove beschreve technieke. 't Verschil zit 'm in de prissentasie van de beelde. Veur 't beeldscherm van de computer, wao de beelde op waere bekeke, wuuërt ein extra scherm geplaats. Dit scherm zörg det de linker c.q. rechterfoto van idder stereopaar horizontaal- danwaal verticaal gepolariseerd waere. Door middel van eine bril met ein horizontaal- en ein verticaal gepolariseerd glaas is 't meugelik um ein 3D beeld te zeen. 't Beeld waat middels dees techniek wuuërt geprissenteerd is net zoeë scherp wie de gewoeëne (2D) foto. 't Is hiel good meugelik um maetinge te verrichte in 3D. T.o.v. van 't maete op ein gewoeëne foto in 2D (lingte en breidte) kins se in 3D foto's ouk huuëgde (of deepde) maete.

Wuuërd vaerder oétgebreid.