Settela Steinbach: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
PahlesBot (Euverlèk | biedrages)
K Bot: automatisch tekst vervangen (-Jäö +Joede)
PahlesBot (Euverlèk | biedrages)
K Bot: automatisch tekst vervangen (-Juuds +Joeds)
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
'''Maria Anna "Settela" Steinbach''' ([[Buchte]] [[23 december]] [[1934]] - [[Auschwitz]] [[31 juli]] [[1944]]) waor e [[ziguinders|ziguinder]]meidske vaan de [[Sinti]]-stam wat door de [[Porajmos]] door 't [[nationaol-socialisme]] tijens d'n [[Twiede Wereldoorlog]] umgebrach woort. Zie is bekind gewore es 't "[[Joede|JuudseJoedse]]" meidske wat oet d'n [[trein]] hingk op 't memint tot dee oet [[Kamp Westerbork]] ewegrijt. In [[1994]] woort häör identiteit oontdek.
 
Settela woort gebore in e [[ziguinderkamp]] wat bij Buchte opgesloge waor. Häöre pa waor handeleer en [[viool|violis]]. Dewijl de "raszuver" ziguinders de ierste jaore vaan d'n oorlog door de nazi's mèt rös gelaote woorte, organiseerde me op [[16 mei]] [[1944]] 'n [[razzia]] speciaol geriech op ziguinders. Settela en häör femilie weure bij [[Eindhove]] opgepak, en dezelfden daag mètein nao [[concentratiekamp]] Westerbork aofgeveurd. In 't kamp woorte häör haore aofgesjore tege [[koploes]]; umtot ze ziech daoveur zjeneerde ritsde häör ma e stök stof veur häör aof, wat ze um de kop droog. Dit is te zien op 't filmbild. [[19 mei|Drei daog later]] reej 'nen trein oet Westerbork eweg nao [[Kamp Auschwitz-Birkenau]], woe-in boete de ziguinders ouch väöl Joede zaote. 'nen Achterbliever, de Joed [[Rudolf Breslauer]] lag dat in opdrach vaan de Duitsers vas op film. E paar seconde laank zuut me hei-op Settela oet de ope deur kieke. Op [[21 mei]] kaom ze aon in Auschwitz. Es keend woort ze neet mètein tot dwangarbeid gezat, meh wie in juli e haaf miljoen Joede oet [[Hongarije]] in 't kamp aonkaome oontstoont ruumdegebrek. Oonder de ziguinders braok toen 'nen opstaand oet, dee mèt door verraod aon de kampleiing snel de kop ingeduid woort. Es revansj woorte noe alle manslui die kóste wèrke tewèrkgesteld, en de andere vergaas. Ouch Settela en häör ma en breurke en zösterkes woorte vermaord, en allein pa Steinbach euverleefde d'n oorlog.
 
't Confronterend bild vaan 't klein meidske wat nog eve nao boete kiek woort nao d'n oorlog dèks gebruuk in aolderlei filmcompilaties euver de [[Holocaust]]. Me stoont neet debij stèl tot ze mesjiens neet JuudsJoeds waor, umtot de vervolging vaan de ziguinders en ander grope door de nazi's langen tied volkoume in de sjeem stoont vaan de joedevervolging. In [[1992]] góng journalis [[Aad Wagenaar]] op zeuk nao häör identiteit. Heer analyseerde de nómmere op de wagon in 't filmbild en kaom zoe drachter tot dees wagon mèt ziguinders gevöld waor. Naovraog oonder de euverlevende leverde oetindelik de naom, de bijnaom en 't lot vaan 't meidske op. Wagenaar zien zeuktoch woort vasgelag in de documentair ''Settela, gezicht van het verleden'' en besjreve in 't beukske ''Settela: Het meisje heeft haar naam terug.'' (ISBN 90-295-5612).
 
[[Categorie:Zittert-Gelaen]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Settela_Steinbach"