Brögkherdisse: Versjèl tösje versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K Bot: automatisch tekst vervangen (- laanksem + lankzaam) |
K Bot: automatisch tekst vervangen (-saort +soort) |
||
Tekslien 1:
{{dialek|Mestreechs}}
[[Image:Tuatera.JPG|thumb|Brögkherdis (''Sphenodon punctuatus'')]]
De '''Brögkherdisse''' of '''Tuatara's''' zien [[reptiele]] vaan de [[orde (biologie)|orde]] '''Sphenodontia''', de [[familie (biologie)|familie]] '''Sphenodontidae''' en 't geslach '''''Sphenodon''''', allewijl mèt mer twie
==Veurkoume==
Tekslien 9:
De Brögkherdisse hure same mèt hun zöstergroop de [[Squamata]] (herdisse, [[wörmherdisse]] en [[slange]]) bij de [[Lepidosauriërs]], en de allerajdste [[levend fossiel|fossiele]] vaan de brögkherdisse weure geach hendeg kort nao de spielting tösse Lepidosauriërs en de [[Archosauriërs]] te stoon. Wijers is de bouw vaan de brögkherdisse sins 200 miljoen jaor aamper nog veranderd, zoetot me ze mèt rech de primitiefste levende reptiele kin neume (zuug ouch oonder).
In 't [[Mesozoïcum]], dèks ''tied vaan de reptiele'' geneump, floreerde dees groop, die in 't [[Trias (geologie)|Trias]] vörm en umvaank kraog en in 't [[Jura]] ummer mie
De brögkherdis weurt dèks es [[levend fossiel]] beneump, umtot 'r zoe awwerwets vaan karakter is. In de èngste zin vaan 't woord is ze dat evels neet: recint oonderzeuk heet opgeleverd tot de noe bestoonde twie
==Fysieke kinmerke==
't Veurnaomste versjèl is 't behaajd vaan 'n brögk in de [[sjedel]] tösse de bei slaope; dao is de
't Metabolisme vaan de bieste in lankzaam, wat veur- en naodeile heet: 't veurdeil is tot ze bij lieger temperature actief kinne zien es herdisse en slange (zelfs al bij 7°C), 't groet naodeil is tot hun levesritme lankzaamer geit en ze neet zoe hel kinne loupe; dit heet waorsjijnlik deveur gezörg tot ze 't móste aoflègke tege ander reptiele.
| |||