Versie op 10 aug 2007 12:14 bewirk Aelske (Euverlèk \| biedrages) Administrators 16.588 bewerkingen gaon sjtrak wiejer		Versie op 10 aug 2007 16:36 bewirk óngedaon make Aelske (Euverlèk \| biedrages) Administrators 16.588 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Gank nao de volgende diff →
Tekslien 1: {{Dialek\|Valkebergs}} {{wio}} '''Vlas''' ~~(Linnen), Liene, Linne of Lienje~~ ies 'n neet inheemse einjaorige (vezel)plant. De ~~Weitsjappelike~~Weitesjappelike naam ies Linum anglicum. (Linum usitatissium), familie Linacae. Ze weurt al vief-zèsdoezend jaor in [[India]], [[Egypte]] en [[Ingeland]] gekweek. Ze kump noe veural veur in kalkgraasland in Oas-Ingeland, [[Belsj]] en Zuud-Wes-[[Frankriek]]. ~~Ouch in~~In [[Nederlands Limburg\| Zuud-Limburg]] tref me ze, sóms, in 't wild aan. Umdat liene kleiing wir 'ne tied in de mode ies, weurt ze hie ouch (wir) gekweek. ==Oetzeen== Tekslien 6: ==Cultuur== De variant ''vulgare'' weurt speciaal veur de vezele gekweek. Daovan make ze touw en weve ze liene (linne, lienje) sjtof. <br> Ouch vlasvezel ies 'n produk. 6 tot 8% besjteit oet zuvere [[cellulose]].<br> De variant ''humile'', die groater zaod dreug, gebruuk me veur de fabricage van olie. (lienolie). ==Ougste== '''Ougste''': 't Vlas van de vezele weurt ge-ougs es 't nog greun, meh 't zaod nog neet riep ies. Dat weurt de bèste kwaliteit. De periode van greuj tot volwasse vezel doert 100 daag. Bie 't ougste were de plante gans oet de grónd getrokke. <br> '''Rote''': door koke of door rote in vieversj of beke woorte de vezele losgeweik. Allewiel gebeurt dat in tanks mèt thermostaat. Nao 't rote volg 't druège. De houtechtige deile were daonao gesjeie van de vezelmassa. Die vezele were daonao gekemp of gekaard. ==Liene sjtof en touw== Van de gekaarde, korte vezele twiene ze touwe en van de lang soorte sjpinne ze liene gares, dat daonao tot liene sjtof weurt geweve.<br> Door de concurrentie van de [[katoen]]e en [[synthetisch]]e sjtoffe ging de kweek van vlas langen tied achteroet. Nao 2000 kump d'r 'n kentering in 't modebeeld en ouch vanwege de biezónder eigesjappe van liene. ==Lienolie== 't Zaod van de soort ''humile'' bevat 30-40% olie, woa-oet lienolie weurt gepeersj. Dizze sjneldruègende olie weurt gebruuk in lakke, (olie)verf, vernis en sjtopverf. <br> De druèg substantie, die euverblief nao 't peersje weurt gebruuk veur de fabricage van lienkeuk (vièvoor). [[Categorie:plant]]

Vlas: Versjèl tösje versies