Kruusweeg: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
RobotQuistnix (Euverlèk | biedrages)
K robot Erbij: cs:Křížová cesta
Geen bewerkingssamenvatting
Tekslien 1:
{{dialek|Valkebergs}}
[[Aafbeilding:KruusweegkloesSjaatsbergwkped05.JPG|thumb|275px|right|Kruusweeg bie de Kloes op de Sjaatsberg bie Walem]]
[[Aafbeilding:Keersjtasiewkped03.JPG|thumb|right|275px|Kruusweegsjtasie in [[Keer]]]]
'ne '''Kruusweeg''' ([[Latien]]: ''Via Crucis'' of ''Via Dolorosa'') ies de weeg dae [[Jezus]] leep mèt 't [[kruus]] op zien sjouwersj, woa hae later zelf aan zou weure opgehange. De route begoes bie de plaats woa [[Pontius Pilatus]] rech houw gesjproke en eindigde op de plaats van de krusiging: [[Golgotha]] ([[Marcus]] 15:20-22). De bedoeling van de kruusweeg ies 't leve van Jezus visualisere, zoadat de geluivge 't beter zouwe begriepe. Zoa'n bedoeling ziet ouch achter 't [[Passiesjpel]]
Oet de late [[Mieddelièwe]] sjtamp 't religieus gebruuk um eine [[gebed|baeweeg]] te loupe langs de vièrtièn sjtasies woa-op de liejensweeg van Jezus ies oetgebeeld. Diet deit me ónder andere op [[Goje vriedig]]. In de meiste katholieke kèrke hingk 'ne kruusweeg, gesjilderd of gebeeldhouwd. In de kèrk van [[Wilder]] hingk eine mèt 16 sjtasies. Op de 1e ies hie, door sjilder [[Aad de Haas]] 't verraod van [[Judas]] van Jezus, in de [[olief]]haof, oetgebeeld en op de lètste sjteit de verriesenis gesjilderd. Kruusweegsjtasies kómme ouch in de boeteloch veur. In [[kloaster]]tuine, bieveurbeeld in [[Keer]] en op de [[Kloes op de Sjaatsberg|Sjaatsberg]] bie de Kloes in [[Walem]].
 
==Gesjiedenis==
De 14-deilige kruusweeg begint mèt de veroordeiling door Pilatus en eindig mèt de graaflègking. 't Aantal vièrtièn ies vasgelag door [[paus]] [[Clemens XII]] (paus van 1730-1740). De sjtasies zint:
Oet de late [[Mieddelièwe]] (16e ièw) sjtamp 't religieus gebruuk um eine [[gebed|baeweeg]] te loupe langs de vièrtièn sjtasies woa-op de liejensweeg van Jezus ies oetgebeeld. Diet deit me ónder andere op [[Goje vriedig]].
 
==Woa==
Oet de late [[Mieddelièwe]] sjtamp 't religieus gebruuk um eine [[gebed|baeweeg]] te loupe langs de vièrtièn sjtasies woa-op de liejensweeg van Jezus ies oetgebeeld. Diet deit me ónder andere op [[Goje vriedig]]. In de meiste katholieke kèrke hingk 'ne kruusweeg, gesjilderd of gebeeldhouwd. In de kèrk van [[Wilder]] hingk eine mèt 16 sjtasies. Op de 1e ies hie, door sjilder [[Aad de Haas]] 't verraod van [[Judas]] van Jezus, in de [[olief]]haof, oetgebeeld en op de lètste sjteit de verriesenis gesjilderd. 't Kèrkske van [[Oud-Valkeberg]] weurt geseerd mèt 14 wandkleier, óntworpe door [[Mathieu Vroemen]] en geweve door zien vrouw. Kruusweegsjtasies kómme ouch in de boeteloch veur. In [[kloaster]]tuine, bieveurbeeld in [[Keer]] mèt 14 klein kapelkes en op de [[Kloes op de Sjaatsberg|Sjaatsberg]] bie de Kloes in [[Walem]].
Ander kruusweegparke in Limburg zint te vinge in: [[Remung]] (oet 1920 nao 'n óntwerp van [[Pierre Cuypers]]), [[Oostrum]] en [[Steyl]]. Restante van sjtasies in [[Tienray]] en [[Venlo]].
 
==Sjtasies==
De 14-deilige kruusweeg begint mèt de veroordeiling door Pilatus en eindig mèt de graaflègking. 't Aantal vièrtièn ies vasgelag door [[paus]] [[Clemens XII]] (paus van 1730-1740). De sjtasies zint:
 
{|
Regel 51 ⟶ 58:
|}
 
Op sómmige plaatse tèlt de kruusweeg miè es 14 sjtasies en zin d'r ouch nog de zoageneumde alfa- en omega-sjtasie. <br>
De '''Alfa''' lièt Jezus zeen, es 'r aan 't baeje ies in de hof van Olieve en de '''Omega''' tuènt de verriesenis.
 
Geluivige koeste mèt 't baeje bie eder sjtasie 'ne [[aaflaot]] verdene en wae daen daag te [[communie]] waor gewaes kreeg d'r nóg 'ne aaflaat bie.
 
==Calvarie==
'n Aafbeelding van Christus aan 't kruus en de treurende [[Maria]] en [[Johannes de Duiper|Sint Jan]] aan beids kent, weurt [[Calvarie]] of [[triomfkruus]] geneump.
[[Categorie:christendom]]
Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Kruusweeg"